21 Aralık 2015 Pazartesi

sorularla ihracat mevzuati nedir

SORULARLA İHRACAT MEVZUATI


1)İhracat Nedir ?


İhracat, bir malın yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye Gümrük bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca ihracat olarak kabul edilecek
sair çıkış ve işlemleri ifade etmektedir.

2)Kimler İhracat Yapabilir ?


İhraç edeceği mala göre ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine üye olan, vergi numarasına sahip gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden
hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan ortaklıklar ihracat yapabilirler.

3)Hangi Faaliyetler “İhracat” Sayılmaktadır ?


Bilindiği şekliyle mal ihracı yanında, yerli firmalarca ihraç ürünlerinin pazarlanması amacıyla yurtdışında mağaza açılması ve işletilmesinden, YİD modeli ile yapılacak yatırım projelerini üstlenen yerli firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetlere, yurtdışı müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik gibi hizmet projelerine oldukça geniş bir şekilde değerlendirilen ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler
hakkında ayrıntılı liste için bakınız.

http://www.ekonomi.gov.tr/upload/A46C4252-19DB-2C7D-3D4E5FBC4604A347/2008-6_teblig.doc

4)İhraç Malları kaça ayrılır ?


İhraç edilebilecek mallar, ihracı yasak, ihracı ön izne bağlı, ihracında Destekleme ve Fiyat 

İstikrar Fonu (DFİF) Prim kesintisi yapılan, ihracı kayda bağlı ve İhracında standart kontrolü 

zorunlu olmak üzere beşe ayrılır;


 4.1.İhracı Yasak Mallar 


1-Kültür ve tabiat varlıkları (Eski eserler)

2-Hint keneviri

3-Tütün tohumu ve fidesi

4-İhracı ön izne bağlı mallar listesinde yer alan türler hariç bütün av ve yaban hayvanları (canlı ve cansız
olarak ve tanınabilir en küçük parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon)

5-Ceviz, dut, kiraz, armut, erik, porsuk, dışbudak, karaağaç ve ıhlamur adlı ağaç türlerinin kütük, tomruk,
kereste, kalas ve taslak olarak ihracı

6-Doğadan toplanan doğal çiçek soğanları

7-Odun ve odun kömürü (Meyve kabuklarından üretilen mangal kömürü hariç)

8-Sığla (liquidambar orientalis)

9-Yalankoz (pterocarya carpinifolia)

10-Datça hurması (Phoenix the ophrasti crenter)

11-Zeytin (tescili yapılmış ve Milli Çeşit Listesi’nde yayımlanmış olan çeşitlerinin yurt içinde
sertifikalandırılmış olanlar hariç), incir, fındık, antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları

12-Salep (toz, tablet ve her türlü formda)



4.2.İhracı İzne Bağlı Mallar


 1-Kontrole Tabi Tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve
Bunlara Ait Yedek Parçalar, Askeri Patlayıcı Maddeler, Bunlara Ait Teknolojiler/ Milli Savunma Bak.


2-Afyon ve haşhaş kellesi / Sağlık Bakanlığı

3-Uyuşturucu maddeler ve 1972 tarihli Protokolle değiştirilen 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek
Sözleşmesi, 1971 tarihli Psikotrop Maddelere İlişkin Sözleşme ve 1988 tarihli Uyuşturucu ve Psikotrop
Maddelerin Yasadışı Trafiğinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi kapsamındaki mallar /
Sağlık Bakanlığı

4-Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi Taşınımının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi
Kapsamındaki mallar / Çevre ve Orman Bakanlığı

5-Yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, sansar, porsuk ile yılanlar, kaplumbağa ve kertenkelelerin canlı ve
cansız halde ve bunların tanınabilir parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon / Çevre ve Orman Bakanlığı

6-Gübreler (Kimyevi gübreler hariç) / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

7-Tohumluklar (Orman ağacı tohumları ve diğer yetiştirme materyalleri hariç) / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

8-Ankara (Tiftik) keçisi /Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

9- Su ürünlerinden su ürünleri avcılığını düzenleyen esaslar çerçevesinde avlanması tamamen yasak olan
cins ve nitelikteki su ürünleri /Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

10-Yarış atları / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

11-Yem Kanunu kapsamına giren yemler / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

12-Veteriner İlaçları / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

13-İhracatı kotayla veya başka herhangi bir kayıtla sınırlandırılan doğal çiçek soğanları /Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı

14-Damızlık büyük ve küçük baş hayvan / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

15-Doğa Mantarı (Sadece AB üyesi ülkeler için) / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

16-Mavi yüzgeçli orkinos (canlı, taze soğutulmuş, dondurulmuş veya işlenmiş)/ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

17-Nükleer ve Nükleer Çift Kullanımlı Eşyaların İhracatında İzne Esas Olacak Belgelerin Verilmesine İlişkin
Yönetmelik kapsamındaki mallar / Türkiye Atom Enerjisi Kurumu


18-Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi Ekipman, Yazılım ve Teknoloji Ek’i Dahilindeki Malzemeler / Milli
Savunma Bakanlığı

19- Şeker /T.C. Şeker Kurumu

20- Orman ağacı tohumları ve diğer yetiştirme materyalleri / Çevre ve Orman Bakanlığı

21- 87/12028 Karar sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi,
İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve
Esaslarına İlişkin Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeler (harp silah ve mühimmatı hariç) /İçişleri
Bakanlığı(Emniyet Genel Müdürlüğü)

22- Zeytin fidanı (tescili yapılmış ve Milli Çeşit Listesi’nde yayımlanmış olan çeşitlerinin

yurt içerisinde sertifikalandırılmış olanları) / Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

23- Wassenaar Düzenlemesi Mühimmat Listesi Kapsamındaki Malzemeler/ Milli Savunma Bakanlığı

24- Yaprak tütün, tütün döküntüleri/ Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu

Detay için bakınız.

http://www.ekonomi.gov.tr/upload/739E50AD-19DB-2C7D-3D027497881DB9AE/ek_liste.doc

4.3. İhracında Destekleme ve Fiyatİstikrar Fonu (DFİF) Prim KesintisiYapılan Mallar SIRA NO


PRİM KESİNTİSİ YAPILAN MAL

KESİLEN PRİM MİKTARI (CENT/KG)

1
a) Her türlü naturel iç fındık
b) Her türlü kabuklu fındık
8 cent/kg karşılığı-TL
4 cent / kg karşılığı-TL

2
41.01, 41.02 ve 41.03 GTİP’na dahil işlenmiş deri ve kösele dışında kalan pikle deri dahil, her türlü hayvan derileri ve postları50 cent/kg karşılığı-TL

4.4.İhracı Kayda Bağlı Mallar


1- Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu primi kesintisine tabi maddelerin ihracı,

2- Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'ndan ödeme yapılan maddelerin ihracı,

3- Ülkemizde kredi karşılığı kurulan tesislerin bedelinin malla geri ödenmesine ilişkin özel hesaplar çerçevesinde ihracat,

4-Ülkemiz ile Rusya Federasyonu arasındaki doğalgaz anlaşması çerçevesinde ihracat,

5- Ülkemiz ihraç ürünlerine miktar kısıtlaması uygulayan ülkelere yapılan kısıtlama kapsamındaki maddelerin ihracı,

6- Birleşmiş Milletler Kararları uyarınca ekonomik yaptırım uygulanan ülkelere ihracat,

7-10.06.2005 tarihli ve 25841 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulamasına İlişkin Yönetmelik kapsamında sertifikayı haiz mallar,

8-İşlem görmemiş zeytinyağı ve işlem görmüş dökme veya varilli zeytinyağı,

9-Meyan kökü,

10-Ham lületaşı ve taslak pipo,

11-Ozon tabakasının korunmasına dair Viyana Sözleşmesi ile bu sözleşmeye ait Protokoller ve değişiklikler kapsamındaki malların sadece söz konusu düzenlemelere taraf ülkelere yönelik ihracatı,

12-Torba, çuval ve kutulu halde işlem görmemiş zeytin,

13-Orijinal bağırsak,

14-Canlı koyun, kıl keçisi, büyükbaş hayvan,

15-Dökme halde kapya cinsi kırmızı biber (konik biber),

16-Ham zeytin (fermantasyonu tamamlanmamış),

17-Bakır ve çinko hurda ve döküntüleri,

18-Beyaz Mermer (Ham ve Kabaca Yontulmuş- 2515.11.00.00.11), Renkli ve Damarlı 

Mermer (Ham ve Kabaca Yontulmuş- 2515.11.00.00.12), Oniks (Ham ve Kabaca 

Yontulmuş- 2515.11.00.00.13), Traverten (Ham ve Kabaca Yontulmuş- 2515.11.00.00.14), 

Diğerleri (Ham ve Kabaca Yontulmuş-2515.11.00.00.19),

19-Çimento (2523.21, 2523.29, 2523.30, 2523.90),

20- Kornişonlar (0707.00.90.00.00).

21- Çam Fıstığı (İç Çam Fıstığı Hariç)

22-Buğday ve mahlut (GTİP No:10.0l), Kara Buğday (GTİP No:1008.10), Buğday ve çavdar 

melezi (GTİP No: 1008.90.10)

23-Mercimekler (GTİP No:0713.40)

24-Arpa (GTİP No:1003), Mısır (GTİP No:1005)

25-Geri Kazanılmış Kağıt veya Karton Döküntü, Kırpıntı ve Hurdaları (GTİP No: 4707), 

alüminyum Döküntü ve Hurdaları (GTİP No: 7602)

4.5.İhracında Standart Kontrolü Zorunlu Mallar


İhraç konusu malların, denetim tüzükleri ile zorunlu standartlara uygun bulunduğunu ve ihraç edilebilecek nitelikte olduklarını göstermek bakımından Dış Ticaret Müsteşarlığı, Taşra Teşkilatı Bölge Müdürlükleri bünyesindeki Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları’ndan Kontrol Belgesi’nin temini gerekmektedir. Bu belgenin, ihracat sırasında ilgili gümrüğe ibrazı zorunludur.

5)İhracında “Sağlık Sertifikası” Aranan Ürünler Nelerdir?


Sağlık Sertifikası Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ya da Üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınmakta olup; bitki ve bitkisel ürünler ile canlı hayvan, hayvansal ürünler ve deniz ürünlerinde aranmaktadır.

5.1. Bitki ve Bitkisel Ürünler


Bitki ve bitkisel ürün ihracatçısı, ihraç edeceği ürünle ilgili hastalık, zararlı maddeler ve ilaç kalıntılarının
bulunmadığını gösteren Bitki Sağlık Sertifikası’nı T.C Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarım İl Müdürlüklerinden temin
ederek gümrük idaresine ibraz edecektir.

Ticaret Borsasına Kote Edilmiş zirai bir ürünün ihracında ise, ayrıca Borsa Tescil Beyannamesi’nin de gümrüğe
ibrazı gerekmektedir.

5.2. Canlı Hayvan, Hayvansal Ürünler ve Deniz Ürünleri


Canlı hayvan, hayvansal ürünler ile deniz ürünleri ihraç edeceklerden, Tarım İl Müdürlüklerinden temin edilmek
üzere, söz konusu ürünlerin insan ve hayvanlara geçebilen hastalıklardan temiz olduğunu gösterir Sağlık
Sertifikası istenmektedir.

Canlı hayvanların ve hayvansal ürünlerin ihracatında düzenlenen Sağlık Sertifikaları hedef ülke ve ürün bazında
farklılık göstermektedir. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün,

http://www.kkgm.gov.tr/birim/hay_har/hayv_hark/sertifikalar.html internet adresinde ülke ve ürün bazında
düzenlenen sağlık sertifikaları örnekleri yer almaktadır. Hayvan Sağlık Sertifikaları düzenlenirken alıcı ülkenin
istekleri ve belirlemiş olduğu sertifika formatı dikkate alınmaktadır.

6)Hangi Malların İhracında “ Ekspertiz Raporu” Aranmaktadır?


6.1. Halı İhracatı


Satıcının beyanına dayanılarak faturaya konulan “yeni imalattır” ibaresi ile halı ihracatı esnasında müzelerce
ekspertiz işlemi yapılmamakta, gümrük idarelerince gerekli görülmesi halinde müzelerden ekspertiz için uzman
talep edilmektedir.

6.2. Hediyelik Eşya İhracatı


Bakır, pirinç ve sarı’dan mamul hediyelik eşya ihracında, bağlı bulunulan Oda’ya bir dilekçe ile başvurudan
sonra, ilgili müze eksperlerince düzenlenen raporun gümrük idarelerine ibrazı gerekmektedir.

6.3. Lületaşından Mamul Pipo İhracatı


Ham lületaşının yurtdışına gönderilmesini önlemek amacıyla, ihraç edilecek lületaşı mamulleri ekspertize tabi
tutulmaktadır. Ekspertiz işlemi için ihracatçı, bağlı bulunduğu Oda’ya müracaat edecektir.

7)İhracat Yapmak İçin Hangi Belgeler Gereklidir?


I)Faturalar


Fatura, satılan bir malın cinsi, ismi, miktarı, birim satış fiyatı, teslim şekli ve toplam bedeli gibi bilgilerin beyan
edildiği, satıcı tarafından alıcıya gönderilen bir hesap belgesidir. Fatura, ihraç malları hazırlandıktan ve sevkiyat
yapılmadan önce düzenlenen ilk belgedir. Genellikle bir İngilizce ve bir Türkçe olmak üzere iki nüsha olarak
düzenlenen ticari faturaların nüsha adedi taraflar arasındaki anlaşmaya göre değişebilmektedir. Ticari faturalar,
Maliye Bakanlığı'nın kaşesi ve/veya noter tasdiki ile ihracatçı tarafından düzenlenir.

Faturada neler bulunması gerekir?


                Alıcı ve satıcının unvan ve adresleri,

                Tanzim tarihi,

                Malların cinsi/tanımı, miktarı, ağırlığı ve ambalaj numaraları,

                Yükleme limanı,



                Varış - boşaltma yeri,

                Malların birim fiyatı ve toplam bedeli,

                Teslim şekli ve ödeme şartları,

                Taşıt aracının türüne bağlı olarak plaka no/vagon no/gemi adı/uçuş no,

                Sipariş veya anlaşma sayısı,

                Malın menşei gibi bilgilerin bulunması gereklidir.

a)Proforma Fatura


Ticari fatura ile proforma faturayı karıştırmamak gerekir. Proforma fatura, satıcının alıcıya gönderdiği, satacağı
malın ismi, özelliği, miktarı, fiyatı, teslim ve ödeme şekli, sevkıyatın durumu gibi bilgileri içeren bir tekliftir ve
hiçbir mali yükümlülük yaratmaz.

Alıcı bu teklif üzerine siparişi verir ve ödeme şekline göre harekete geçerse o zaman, satış kesinleşmiş, fatura
da kesin satış faturası veya ticari fatura diye adlandırdığımız faturaya dönmüş olacaktır. Proforma fatura
kelimesinin mutlaka bulunması gerekmektedir.

b)Orijinal Fatura


Satış işleminin gerçekleşmesinden sonra düzenlenen orijinal fatura, satış sözleşmesini belgeleyen veya satış
sözleşmesinin var olduğuna dair kesin karine oluşturan bir belgedir. İhracat ve ithalatta, gümrük işlemlerinin
yapılması ve vergilerin hesaplanması için orijinal fatura gerekmektedir. Orijinal fatura, ihracatçı tarafından
banka aracılığı ile ithalatçıya gönderilmektedir.

c)Faturada Konsolosluk Onayı


İthalatçı ülkenin düşük faturalarla mal bedellerinin düşük gösterilmek suretiyle vergi kaçaklarının önlenmesi,anlaşmazlık halinde ihracatçı muhataba daha rahat ulaşılması, ihracatçının Arap Boykot Listesinde olmadığını tasdik etmek amaçları ile malın gideceği ülkenin konsolosluğu tarafından mal menşei, birim fiyatı ve mal
değerinin onaylandığı faturalardır. Fatura tasdiki alıcı ülke mevzuatına göre değişmektedir.

d)Navlun Faturası


Navlun (nakliye), CF veya CIF satışta satıcı tarafından ödenmektedir. Mal ile ilgili satış faturasında, navlun tutarı mal bedeline dahil veya ayrı olarak gösterilebilmektedir. Bu faturaya navlun faturası denmektedir. Akreditif, mal bedeli ile birlikte navlun bedelini de içeriyorsa, konşimento ve diğer sevk belgesi üzerinde “navlunu ödenmiştir”
kaydının bulunması gerekmektedir.

II) Her Halükarda Talep Edilen Belgeler:


a)Sigorta Belgesi


CIF veya CI teslim şekline göre yapılan ihracatta söz konusu olmaktadır. İthalatçının verdiği bilgiler ve talimat
doğrultusunda ve ithalatçı hesabına ihracatçı tarafından yaptırılmaktadır. Bu şekilde ticari mal rizikolara karşı
sigorta ettirilmiş olmaktadır.

b)Konşimento


Tren, uçak veya gemi ile yapılan taşımacılıkta kullanılan ve malın taşımak üzere teslim alındığını ve varış
noktasında konşimento sahibine teslim edileceğini gösteren kıymetli evrak niteliğinde bir belgedir. Bu belge ile
yük üzerinde taşıma hizmetlerinden doğan yükümlülük ve sorumluluklar taşıyana geçmektedir.

c)Koli Müfredat Listesi


İhraç edilecek malların miktarları, fiyatları ve konteynırların ihtiva ettiği ambalajların adetlerini belirten listedir.
Koliye ait faturaya sığmayacak kadar kapsamlı bilgiler bu listeye dökülmektedir. Gümrüklerce ve hasar halinde
sigorta şirketlerince talep edilmektedir.

d)Çeki Listesi


Çeki listesi, hangi taşıta ne kadar mal yüklendiğini, her birim, paket, çuval vs. ağırlığı içermektedir. Gümrük
idarelerince ve hasar halinde sigorta şirketlerince istenebilmektedir.

e)Eşyanın Ordinosu


Konşimentolarda yazılı malların kısım kısım veya tamamen çekilebilmesi için hazırlanan emir ve talimattır.

III.Lüzumu Halinde Talep Edilen Belgeler:


a)Helal Belgesi


İslam ülkelerinin et ithalatında talep ettikleri, hayvan kesimlerinin İslami kurallara uygun olduğunu ispatlayan
belgedir. Bu belge, müftülüklerce düzenlenmektedir.

b)Radyasyon Belgesi


Radyasyon Belgesi, tarım ürünlerinin kabul edilebilir orandan fazla radyasyon içermediğini veya radyasyonsuz
olduğunu kanıtlayan belgedir. Bu belgeyi düzenlemekle yetkili kuruluş Atom Enerjisi Komisyonu’dur.

IV.Dolaşım Belgeleri


a)A.TR Dolaşım Belgesi


AB ülkelerine üye aşağıda sıralanan ülkelere yapılan ihracatlarda Türkiye ve Toplulukta Serbest Dolaşımda
bulunan eşyanın (tarım ve AKÇT(Avrupa Kömür Çelik Topluluğu) ürünleri hariç) Türkiye-Avrupa Topluluğu
Gümrük Birliği çerçevesinde tercihli rejimden (indirimli gümrük vergileri, eşetkili vergiler gibi) yararlanabilmesini
sağlamak üzere Gümrük İdaresince ya da bu İdare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip Gümrük
idarelerince vize edilen belgedir.

Belge düzenlenen ülkeler: Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Finlandiya, Hollanda, İngiltere,
İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Portekiz, Yunanistan, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, Estonya,
Letonya, Litvanya, Polonya, Macaristan, Malta, Kıbrıs (Rum Kesimi), Bulgaristan, Romanya ve Slovakya.

b) Basitleştirilmiş Prosedüre İlişkin ATR Dolaşım Sertifikası


Sık sık ATR Dolaşım Belgeleri düzenlenmesini gerektiren sevkiyat yapan, eşyanın Türkiye’de serbest dolaşım
halinde olduğunun saptanması için gerekli her türlü teminatı gümrük idaresine veren, vergi ve gümrük mevzuatı
ile ciddi ya da mükerrer suç işlememiş olan, gümrük makamlarının faaliyetlerini denetlemesine imkân verecek
kayıtlara sahip olan özel ve tüzel kişilerin Gümrük Müsteşarlığı tarafından verilen “Onaylanmış İhracatçı” yetkisi
ile düzenlemiş oldukları dolaşım sertifikasıdır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne tasdik ve gümrük idarelerine
vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan, ATR Dolaşım Belgesi düzenleme yetkisinden yararlanmak isteyen
özel ve tüzel kişilerin müracaat formunu doldurarak Gümrük Müsteşarlığı’na başvurmaları gerekmektedir.

c) EUR.1 ve /veya EUR-MED Dolaşım Sertifikası


EUR.1 Dolaşım Sertifikası,

Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı ülkelere yönelik ihracatlarda,

AB’ye üye ülkelere Tarım Ürünleri Listesi kapsamına dahil (T) ürünlerin ihracatında, AB’ye üye ülkelere Avrupa
Kömür Çelik Topluluğu (AKÇT) Ürün Listesi kapsamına dahil (CECA) ürünlerin ihracında,

Malın gümrük indiriminden yararlanması amacıyla bağlı bulunulan Odaca onaylanan ve Gümrük idarelerince vize
edilen belgedir.

Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşması imzalayıp yürürlükte olan ülkeler: İsrail, Makedonya, Hırvatistan, Bosna-
Hersek, Filistin, Tunus, Fas, Suriye, Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Ürdün, Şili, Sırbistan ve EFTA ülkeleri
olarak: İsviçre, Norveç, İzlanda ve Liechtenstein Prensliği.

Pan-Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyonu Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tesbiti Hakkında
Yönetmelik (26.11.2009 tarih, 27418 Mük. Sayılı) uyarınca 1 Mart 2009 tarihinden itibaren Türkiye Cumhuriyeti
ile Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon sisteminde yer alan; Tunus, Fas, İsrail, Suriye, Mısır ve EFTA ülkeleri
arasında düzenlenen bir sistemdir ve bu kümülasyona dahil ülkelere EUR.1 veya EUR.MED Dolaşım Sertifikası
düzenlenebilir.

d) ABC Menşe Şahadetnamesi / Özel Menşe Şahadetnamesi


Menşe Şahadetnamesi: İhraç eşyasının, tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşya ise o ülke menşeli
olduğunu, üretimi birden fazla ülkede gerçekleştirilen eşya söz konusu olduğunda ise, bir ülke menşeli
sayılabilmesi için o ülkede yeni bir ürün imal edilmiş veya imalatın önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden
gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin o ülkede yapılmış olduğunu belgelemek için düzenlenmektedir.

Özel Menşe Şahadetnamesi (FORM A) : Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD)
çerçevesinde uygulanan Genelleştirilmiş Preferanslar (Tercihler) Sisteminden yararlanmak üzere ABD, Rusya

Federasyonu, Japonya, Beyaz Rusya ve Ukrayna’ya yapılan ihracatlarda adı geçen ülkelerin gümrük indirimi
uyguladıkları eşyanın ihracında düzenlenen ve ithalatçı ülke gümrük idaresine muhatap belgedir.

Ayrıca, Avustralya için Form A Belgesi zorunlu değildir. Kanada ve Yeni Zelanda sistemden yararlanabilmesi için
FORM-A talep etmekle birlikte resmi tasdik istememektedir.

Arap Boykot Listesi’nde Yer Almadığına Dair Belge


Aşağıda sıralanan Arap ülkelerine yönelik ihracatlarda ihracatçının Arap Boykot Listesi’nde yer almadığına dair onay Odaca yapılmaktadır. Bu onay, ABC Menşe Şahadetnamesinin, ihracat faturasının üzerine yapılabildiği gibi,ilgililerin dikkatine hitaben yazı halinde de düzenlenebilmektedir.

İhracatçının Arap Boykot Listesi’nde yer almadığına dair onay verilen ülkeler Suudi Arabistan Krallığı, Libya Arap Cumhuriyeti, Kuveyt Devleti, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Yemen Cumhuriyeti, Sudan Demokratik Cumhuriyeti, Katar Sultanlığı ve Oman Sultanlığı’dır.

V. Geçici Teminat Sağlayan Belgeler:

 a)A.T.A Karnesi


Geçici İthalat sözleşmesine taraf olan ülkelere geçici olarak eşya götürmek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin
gümrük işlemlerini kolaylaştıran, beyanname olarak kabul edilen ve eşyaların gümrük vergilerini mahallinde
teminat altına alan bir gümrük belgesidir.

ATA kısaltması Fransızca “Admission Temporaire” ve İngilizce “Temporary Admission” (geçici kabul) sözcüklerinin
ilk harflerinin birleşmesinden oluşmaktadır.


ATA Karnesi sistemi özellikle kendi ürünleri için dış pazarlar arayan gerçek ve tüzel kişilerin ürünlerini potansiyel
alıcılara tanıtımda, ayrıca geçici ithale ihtiyaç duyanlara avantajlar sağlamaktadır. ATA Karnelerinin geçerlilik
süresi 1 yıl olup bu süre içinde ihtiyaç duyulan ülkelere eşya gönderme imkânı sunmaktadır.

Ata Karneleri kefil kuruluş olarak yetkilendirilen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından gönderilen
Odalardan temin edilmektedir.

Bir işçilik görmesi veya tamir edilmesi istenen eşyalar dış ülkelerde kullanılan tüketim malzemeleri, halen satışı
yapılan veya satışa arz edilen eşyalar, hediye edilen, dağıtılan, atılan, bozulan eşyalar ATA kapsamına
alınamamaktadır. Kullanımı sona eren ATA Karneleri Odaya iade edilmektedir.

 b)TIR Karnesi


Uluslararası kara taşımacılığının, dolayısıyla uluslararası ticaretin kolaylaşmasını sağlayan TIR Karnesi; TIR
Sözleşmesine taraf olan tüm giriş, çıkış ve transit ülke gümrük makamlarının kabul ettiği bir garanti belgesidir.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Gümrük Müsteşarlığınca TIR karnesi kullanımına onay verilen firmalar TIR
karnelerini yetkilendirilmiş Odalardan temin ederler.

TIR karnesinde kayıtlı malların işlem göreceği gümrük sayısına göre 4,6,14,20 yapraktan oluşan türleri
bulunmaktadır.

TIR karnesi firmalara belirli bir kota dahilinde kullandırılmakta olup, kullanılan TIR Karneleri mevzuatın
öngördüğü süre içerisinde Odalara iade edilmektedir.

VI.Lüzumu Halinde Talep Edilen Diğer Belgeler:


a)Sağlık Sertifikası


İhraç konusu malın sağlık koşullarına uygun olup olmadığını gösteren belge niteliğindedir. Bitki ve bitkisel
ürünlerin ihracatında Bitki Sağlık Sertifikası, canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ihracatında ise Hayvanların
Orijin ve Veteriner Sertifikası, Et Süt ve Kuru Meyveler Dışında Gıda ve Gıda Ambalaj Maddelerinin İhracatında
Gıda Güvenliği/ Sağlık Sertifikası söz konusu olmaktadır. Belgeler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (Tarım İl
Müdürlüğü) ya da üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınmaktadır.

b)Analiz Raporu


Tahlili gerektiren, özellikle gıda ve kimyasal maddelerde gerekli bir rapordur. Genelde üniversitelerin ilgili
bölümlerince hazırlanmaktadır.

c)Standardizasyon Kontrol Belgesi


İhraç konusu malların, yürürlükte olan denetim tüzükleri ile uygulamada bulunan zorunlu standartlara uygun
bulunduğunu ve ihraç edilebilecek nitelikte olduklarını göstermek bakımından Dış Ticaret Müsteşarlığı, Taşra
Teşkilatı Bölge Müdürlükleri bünyesindeki Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıklarından
Kontrol Belgesi’nin temini gerekmektedir. Bu belgenin, ihracat sırasında ilgili gümrüğe ibrazı zorunludur.

 d)Borsa Tescil Beyannamesi


Borsaya Kote Edilmiş Mallar Listesi’nde bulunup ihracı yapılacak tarım ürünlerinden (bazı canlı hayvanlar, deriler,
hububat-bakliyat ürünleri, yaş ve kuru meyveler, nebati yağlar ve gıda maddeleri/borsaya kote maddeler 185
Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ekinde yayınlanır ) gelir vergisi tevkifatının yapılmasını teminen çıkış
beyannamelerinin gümrükçe tescilinden önce aranmaktadır. Bu belge Ticaret Borsalarından alınmaktadır.

e)Diğer Belgeler


Orman ürünleri için üretim yerinden verilmiş acenta veya kumanya belgesi, ihracı ilgili kurumların iznine tabi
ürünlerde izin belgesi gibi.

8)Kaç Şekilde İhracat Mümkündür?


İhracat çeşitleri; Ön İzne Bağlı İhracat, Kayda Bağlı İhracat, Konsinye İhracat, İthal edilmiş malın ihracı, Serbest
Bölgelere Yapılacak İhracat, Bedelsiz İhracat, Ticari Kiralama Yoluyla İhracat olarak ayrılır.

İhracat işleminin başlaması için İhracatçıların İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine onaylattıkları gümrük
beyannamesi ile ihracatın yapılacağı gümrük idaresine başvurulması gerekmektedir. Bazı ihracat türlerinde
İhracatçı Birlikleri onayı gerekmemektedir.

http://www.oaib.gov.tr/tr/ihracat-turleri-nelerdir-ve-ibgs-onayina-tabi-ihracat-turleri-hangileridir

İhracat Bedeli Kaç Şekilde Ödenebilir?


9.1-)Peşin Ödeme


Alıcı İthalatçının mal bedelini bankası aracılığıyla havale şeklinde satıcı ihracatçıya ödemesi karşılığında malın ve
malı teslim eden belgelerin ihracatçı tarafından doğrudan ithalatçıya gönderilmesini öngören bir ödeme şeklidir.

Bu ödeme şeklinde ihracatçı hiçbir risk üstlenmemektedir. İthalatçı açısından ise, bedeli ödenmiş olan malların
satıcı tarafından gönderilmemesi ya da gönderilen malların sipariş evsafına uygun olmaması veya zamanında
gönderilmemesi gibi nedenlerle zarara uğrama riski bulunmaktadır.

9.2-)Mal Mukabili Ödeme


İhracatçının malları, ithalatçıya, mal bedelini tahsil etmeden göndermesidir. Bu ödeme şeklinde ihracatçı malları
ve bunları tevsik eden vesaiki herhangi bir ödeme talimatı olmaksızın alıcıya göndermekte, ithalatçı da malı
çektikten bir müddet sonra malın bedelini ödemektedir. Burada taraflar arasında güven unsurunun çok güçlü
olması gerekmektedir.

9.3-)Vesaik Mukabili Ödeme


Mal bedeli tahsil edilip vesaikler banka tarafından ithalatçıya teslim edildikten sonra mallar gümrükten
çekilebilecektir. İhracatçı bu ödeme şeklinde daha güven altındadır.

9.4-)Akreditifli Ödeme


Akreditif şarta bağlı bir ödeme garantisi olup, işleyişinde dört taraf bulunmaktadır. Amir (ithalatçı), Amir Banka
(ithalatçının bankası), Lehtar(ihracatçı) ve Lehtar Banka (ihracatçının bankası)

Alıcı ve satıcı aracı bankaları vasıtasıyla istenilen nitelikte ve uygun koşullarda anlaşmalarını gerçekleştirmek
amacıyla bu ödeme şeklini kullanırlar. Uygun vesaik ibraz edildiği zaman satıcı parasını alacağını, alıcı da
istenilen nitelikte mala kavuşacağını bilmektedir. Başlıca akreditif türleri şunlardır.

Gayri kabili rücu (dönülemez) Akreditif: Amir bankanın akreditif şartlarına uygun vesaikin akreditif koşullarına
uygun zaman ve şekilde yapılmasını taahhüt etmektedir.

Kabili rücu (dönülebilir) Akreditif: Amir banka, herhangi bir anda akreditif koşullarını değiştirebilir ve tarafların
bu değişiklik nedeniyle önceden haberdar olmaları gerekmez. Bu değişiklik uygun vesaiklerin bankaya
ibrazından sonra yapılır ise geçerli değildir.

Vesaik ibrazında Ödemeli Akreditif: Akreditif şartlarına uygun vesaikin yine akreditif süresi içresinde ihracatçı
tarafından lehdar bankaya ibrazı halinde ödemenin yapılacağı akreditif türüdür. Bu durumda vesaikin şartlara
uygunluğunu tesbit eden muhabir bankaya ödenen tutar amir bankadan talep edilecektir.

Devredilebilir Akreditif: Akreditif şartları içerisinde o akreditifin devredilebilir olduğu yazılı ise, lehdar kendisine
ait hak ve sorumlulukları bir veya birkaç lehdara devredebilir.

9.5-)Kabul Kredili Ödeme


Mal bedelinin belli bir vadede ödenmesi taahhüt edilmekte ve bu ödemeye bir poliçe vasıta olmaktadır.

Kabul kredili vesaik mukabili ödeme; malların alıcıya gönderilmesinden sonra bankanın mal bedelini tahsil
etmesi yerine, poliçeyi alıcıya kabul ettirdikten veya bu kabule kendisi de aval verdikten sonra vesaikin alıcıya
teslim edildiği ve poliçe vadesinde mal bedelinin ihracatçıya ödendiği ödeme şeklidir.

Kabul kredili mal mukabili ödeme; şeklinde ithalatçı önce malı çekmekte, sonra belirlenen sürede mal bedelini
ödemektedir. Bu işlemde süre açısından ithalatçıya ikinci bir finansman kolaylığı yaratılmaktadır.

9.6-)Karşılıklı Ticaret


Malın malla değişimidir. Bu kapsamda;

Özel Takas; Mal ve/veya hizmet ihraç ve ithalinde tarafların aynı gerçek ve tüzel kişiler olması halinde mal ve/
veya hizmet ihraç ve ithali bedelleri herhangi bir para hareketi söz konusu olmaksızın kısmen veya tamamen
takas edilebilen bir ödeme şeklidir.

Bağlı Muamele; İthal edilen mal hizmet ve teknoloji bedellerinin, mal hizmet ve teknoloji ihracı ile karşılandığı,
ithal ve ihraç fazlalığının döviz olarak ödendiği veya tahsil edildiği ödeme şeklidir.

10)İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesi Zorunlu mudur?


İhracat bedellerinin yurda getirilerek Türk Lirası’na dönüştürülme zorunluluğu yoktur. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar ve anılan Karar’a ilişkin 2008–32/34 sayılı Tebliğ çerçevesinde ihracat bedeli dövizler ilgililerce serbestçe tasarruf edilebilir.


 11)Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ)’lerin Dış Ticaret Faaliyetleri İçin 
  Şirketleşmelerinde Hangi Şartlar Aranmaktadır?


Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ;1-250 arasında çalışan istihdam ettiği bağlı olduğu meslek
kuruluşunca tevsik edilen işletmeler) ihracat sektörü içinde bir organizasyon altında toplanarak dünya
pazarlarına yönlendirilmesi amacıyla, ihracat ve ilgili konularda (finansman, tedarik, nakliye, sigorta,
gümrükleme vb.) hizmet sağlayarak, dış ticarette uzmanlaşmalarını ve bu surette daha etkin faaliyet
göstermelerini teminen kurulan şirketlere Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) denmektedir. Bunun yanında Dış
Ticaret Sermaye Şirketleri şeklinde bir yapılanma da vardır.



12)Dış Ticaret Sermaye Şirketi (DTSŞ) Olma Şartı Nedir?


Ödenmiş sermayeleri en az 2 milyon TL olan ve bir önceki takvim yılında gümrük beyannamesi bazında, en az
FOB 100 milyon ABD Doları veya eş değerdeki fiili ihracatı gerçekleştiren (transit ve bedelsiz ihracat hariç)
anonim şirketlere, her yılın Ocak ayının son gününe kadar başvurulması kaydıyla Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca
DTSŞ statüsü verilmektedir.

http://www.ekonomi.gov.tr/upload/7593D01E-19DB-2C7D-3D23688AB6207299/sermaye_2004_12.doc

13)Uluslararası Gözetim Şirketleri Hangi Faaliyetleri Yapmaktadır?


Bu şirketler, Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın onayı ile dış ticarette gözetime konu malların kalitesinin, miktarının,
döviz kuru ve mali şartlar da dahil olmak üzere, fiyatının ve/veya gümrük sınıflandırmasının doğruluğunun
saptanması ile ilgili her türlü faaliyette bulunmaktadırlar.

Dış ticaretle ilgili gözetim faaliyetinde bulunmak amacıyla “Uluslararası Gözetim Şirketi” statüsü almak isteyen
anonim veya limited şirketlerin veya asgari 50.000 TL teminatlı mesleki sorumluluk sigortası bulunan iktisadi
işletmelerin veya kamu kurum ve kuruluşlarının Uluslararası Gözetim Şirketi Başvurusu Formu’nu doldurmak
suretiyle şirket veya iktisadi işletmenin merkezinin yerleşik olduğu bölgedeki Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge
Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir.

Uluslararası Gözetim Şirketleri listesi için bakınız.


14)İhracatı Teşvik Araçları Nelerdir?

a)Vergi, Resim ve Harç İstisnası

İhracatı arttırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak ve ihraç pazarlarını
geliştirmek amaçlanmaktadır.

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=A2D9D86F-19DB-2C7D-3DBBF752D347A7E4

b) Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında İthalat

Dahilde İşleme İzin Belgesi/ Dahilde İşleme İzni kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün, elde
edilmesinde kullanılan (belge/izin sahibi firma ve /veya yan sanayici firma tarafından) ve serbest dolaşımda
bulunmayan hammadde, yardımcı madde (katalizör olarak kullanılanlar dahil), yarı mamul, mamul ile değişmemiş
eşya, ambalaj ve işletme malzemesinin, Türkiye Gümrük Bölgesinde (serbest bölgeler hariç) yerleşik firmalarca,
ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, vergisi teminata bağlanmak suretiyle bedelli ve /veya
bedelsiz ithal edilmesi ve ihracat taahhüdünün gerçekleşmesini müteakip, alınan teminatın iade

edilmesidir. Belge/izin kapsamında yapılacak işletme malzemesi ithalatında ise katma değer vergisi ve özel
tüketim vergisi tahsil edilmektedir.

,15)Hangi Çeşit İhracatlar KDV’den İstisna Edilmiştir?
İhracat satışları KDV’den istisna edilmiştir. Bunun yanında;

a)Konsinye ihracatta malların yurt dışındaki komisyoncu veya şube tarafından alıcıya satılması,

b)Yurt dışında müteahhitlik yapan Türk firmalarının işleri ile ilgili yurt dışına götürdükleri makine, ekipman ve
malzemeler,


c)Ticari kiralama yoluyla yapılan ihracat (Kiralanan malların yurt dışında satışı halinde)

d)Sınır ve kıyı ticaretinde veya açık pazarlarda yapılan ticarette, bedel karşılığı satış halinde,



e)Gümrük Beyannamesi düzenlemek şartıyla Türkiye’deki serbest bölgelere gönderilen mallar,
f)Yurt dışında kurulan şubelere veya iştirak edilen şirketlere ayni sermaye olarak götürülen mallar,

g)Uluslararası sefer yapan yerli veya yabancı bayraklı gemilere, acenteler vasıtasıyla veya doğrudan teslim edilen su, kumanya, yakıt, teknik teçhizat gibi mallar,

h)Yurt içi, gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına gönderilen mallar,

,ı)Posta ile yurt dışına ticari mahiyette mal gönderilmesi,

durumlarında KDV’den istisna sağlanabilmektedir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu – Madde 11’de İhracat İstisnası bildirilmektedir.

16)İhraç Kaydıyla Mal Tesliminde KDV İstisnası’ndan Kimler Yararlanmaktadır? 3065 Sayılı Katma Değer
Vergisi Kanunu 27 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1028

17)İhraç Kaydıyla Mal Teslim Eden “İmalatçı” Hangi Şartlara Haiz Olmalıdır?

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 27 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği http://www.gib.gov.tr/
index.php?id=1028

18)İmalatçının İhracatçıya Temin Ettiği Her Mal İçin Tecil-Terkin Yapılabilir mi?

İmalatçılar, ihracatçıya ihraç kaydıyla teslim ettikleri malların bir kısmını piyasadan hazır olarak satın alabilirler.
Bu durumda, imalatçıların bizzat ürettikleri mallar için tecil-terkin uygulaması yapılacak, ancak piyasadan hazır
olarak alınıp satılan mallar için tecil-terkin işlemi uygulanmayacaktır.

Üretim fason ise, ihraç edilen nihai ürünün imalatının bir bölümünü bizzat yapan, diğer imalat safhalarını ise
ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak, işin riskini ve işletme organizasyonunu üstlenip başka firmalara fason
ücret karşılığında yaptıran mükellefler de imalatçı sayılacak, ihracatçılara ihraç kaydıyla yaptıkları satışlar için
tecil-terkin uygulamasından yararlanacaklardır.

065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 27 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği http://www.gib.gov.tr/
index.php?id=1028

19)“İmalatçı” ve “İhracatçı” KDV Beyanını Nasıl Yapacaktır?

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Madde 11 Mal ve Hizmet İhracatı http://www.gib.gov.tr/index.php?
id=1028

20)Hizmet İhracı da KDV’den İstisna mıdır?

Yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler de KDV’den istisna edilmiştir. Bu uygulamadan, hizmetin yurt
içinde gerçekleşmesi kaydıyla yurt dışına hizmet yapanlar yararlanmaktadır.

21)Hizmet ihracında KDV istisnası İçin Hangi Şartlar Aranmaktadır?

İkametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılara veya Türkiye’deki firmanın yurt dışında
müstakil olarak faaliyet gösteren şubelerine yapılan ve yurt dışında faydalanılan hizmetler istisna
kapsamındadır.

Türk firmalarının yurt dışındaki müşteriler için yaptıkları hizmetlerde KDV İstisnası uygulanabilmesi için aşağıdaki
4 şartın birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir:

1- Hizmet Türkiye’de, yurt dışında yerleşik bir müşteri için yapılmalıdır.

2- Fatura ve benzeri belge yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmelidir.

3- Hizmetin bedeli döviz olarak Türkiye’ye getirilmelidir.

4- Hizmetten yurt dışında yararlanılmalıdır.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği http://
www.gib.gov.tr/index.php?id=1028

22)Türkiye’de Yapılan Hangi Tür Hizmetler İstisna Kapsamındadır?

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu Madde 11 Mal ve Hizmet İhracatı http://www.gib.gov.tr/index.php?
id=1028

23)Türkiye’de ikamet etmeyen yolcuların Türk Lirası olarak satın aldıkları mallara ödedikleri KDV, bu
malların yurtdışına çıkarılması üzerine iade edilir mi?

Evet, tahsil edilen katma değer vergisi (KDV) alıcıya geri ödenir.

24)Türk Lirası olarak satılan malın KDV’sini geri almak için alıcılar tarafından yapılacak işlemler nelerdir
ve KDV iadeleri hangi şekillerde yapılmaktadır?

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği http://
www.gib.gov.tr/index.php?id=1028

25)İhracatta verilen devlet yardımları ve destekleri nelerdir?

İhracatta verilen devlet yardımları ve destekleri aşağıda yer almaktadır;

                Uluslararası Nitelikteki Yurt içi İhtisas Fuarları Desteği,

                Çevre Maliyetleri Desteği,

                Araştırma-Geliştirme (AR-GE) Yardımı,

                İstihdam Yardımı,

                Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar K atılımları Desteği,
                Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetleri Desteği,

                Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi Ve Turquality®’ye Yönelik
Faaliyetlerin Desteklenmesi

                Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği,

                Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği,

                Tasarım Desteği

                Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Desteği

Teknik Müşavirlik Firmalarının Yurt Dışındaki Faaliyetlerinin Desteklenmesi,

Ticaret Politikası Önlemleri Soruşturmaları ve Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Uygulamaları Kapsamında
İhracatçı Firmalarca Satın Alınan Avukatlık/Danışmanlık Hizmeti Harcamalarının Desteklenmesi

26) Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarları Desteğinden kimler nasıl yararlanır?

DTM’nca belirlenecek kriterlere uygun yerli organizatörlerin fuar öncesinde ve esnasında gerçekleştirecekleri
tanıtım ve promosyon faaliyetlerine ilişkin giderler belli bir oranda karşılanır. Bu destek için İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterliği’ne başvurulmalıdır.


27) Kalite, çevre belgeleri ile insan can, mal emniyeti ve güvenliğini gösterir işaretlere ilişkin
harcamalara destek var mıdır?

Evet. Türkiye’de ticari ve sınai faaliyette bulunan veya tarım ya da yazılım sektöründe iştigal eden şirketler, Dış
Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ile Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ)’ne destek sağlanmaktadır.

Çevre Maliyetleri Desteği almak isteyen firmaların gerekli incelemenin yapılarak Müsteşarlığa intikal ettirilmesini
teminen üyesi oldukları İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’ne başvurması gerekmektedir.

“Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ“ (No:97/5) (31.7.1997t,23066 s R.G.) Desteklenecek
Faaliyetler-Madde 4 – 5

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=7924EE8E-D8D3-8566-452070DDCEC9618C

28)Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Destek Kapsamında mıdır?

Sanayi kuruluşları, yazılım geliştirmeye yönelik firmalar/kuruluşlar ile sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın firma
düzeyinde katma değer yaratan bütün kuruluşlar sadece Araştırma-Geliştirme projeleri kapsamında
değerlendirilebilen giderlerinin belirli bir oranının karşılanması veya bu projelere sermaye desteği sağlanması
şeklinde Araştırma-Geliştirme Yardımı alabilir.

Araştırma Geliştirme (AR-GE) Yardımına İlişkin Tebliğ (No:98/10) (04.11.1998 t,23513 s R.G.)

http://www.ekonomi.gov.tr/upload/A7566044-D8D3-8566-4520B559CF46D075/98_10.pdf

29)Araştırma-Geliştirme (AR-GE) Projelerinin amaçları nelerdir?

Araştırma-geliştirme faaliyetleri proje bazında desteklenmekte ve projelere sermaye desteği sağlanmaktadır.
Projelere sağlanan sermaye destekleri; ’Ürün Geliştirme Projelerine Sermaye Desteği’’ ve ‘’Stratejik Odak
Konuları Projelerine Sermaye Desteği’’ olarak ikiye ayrılmaktadır. Araştırma-Geliştirme Projelerinin amaçları
aşağıda yer almaktadır;

                -Yeni bir ürün üretilmesi,

                -Ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi,

                -Maliyet düşürücü ve standart yükseltici mahiyette yeni tekniklerin uygulanması,

                -Üretimle ilgili olarak yeni bir teknoloji geliştirilmesi konusunda bilimsel esaslara uygun ve araştırma-
geliştirme faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette hazırlanacak ve sonuçlarının faydalı araç, gereç,
malzeme, ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerine dönüştürülmesi veya mevcut teknoloji ile iyileştirilmeye
yönelik çalışma ve teknoloji uyarlamasıdır.

30)AR-GE faaliyetlerine proje bazında verilen destek oranları ve destek süresi ne kadardır?

AR-GE faaliyetlerinin proje bazında desteklenmesi kapsamında verilen destek oranı % 50, “Ürün Geliştirme
Projelerine Sermaye Desteği” azami destek süresi proje bazında en çok 2 yıl, “Stratejik Odak Konuları Projelerine
Sermaye Desteği” azami destek süresi 1 yıldır.

Araştırma-Geliştirme yardımıyla ilgili başvuru mercii Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ‘dır.

31)AR-GE faaliyetlerinde Ürün Geliştirme Projelerine Sermaye Desteği’nin kapsamı nedir, destek süresi
ve tutarı ne kadardır?

,Ürün Geliştirme Projelerine Sermaye Desteği, ticari değeri olan yeni ürün oluşturulması veya mevcut ürünlerin r
ekabet gücünün yükseltilmesine ya da bu amaçla üretim yöntemi, sistemi ve tekniklerinin araştırılmasına ve
geliştirilmesine yönelik AR-GE projelerine, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan projeyi yürüten sanayi
kuruluşlunu teşvik eder nitelikte destek sağlanır. Anılan destekten azami 2 yıl yararlanılmaktadır. Azami destek
tutarı 1 milyon $’dır.

32)AR-GE faaliyetlerinde Stratejik Odak Konuları Projeleri’nin kapsamı nedir, kaç yıl ve ne kadar destek
verilmektedir?

“Stratejik Odak Konuları Projeleri” ülkemizde mevcut sanayi yapısı, teknoloji ve insan gücü birikimi ve
uluslararası karşılaştırmalı üstünlüklerin dinamiği esas alınarak, hangi alanlarda, teknolojik projeler
yürütülmesinde yarar bulunduğunu veya araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin ülkemizde gelişip yaygınlaşması
için alınması gereken tedbirleri tespit eden projelerdir. Azami destek süresi 1 yıldır. Azami destek tutarı 100.000
$’dır.

,http://www.ekonomi.gov.tr/upload/A7566044-D8D3-8566-4520B559CF46D075/98_10.pdf

33)İstihdam Yardımı nedir, ne amaçla verilir ?

İstihdam yardımı SDŞ’lerin özellikle dış ticarete ilişkin işlemlerini yürütmek üzere, konusunda tecrübeli ve yüksek
öğrenimli yönetici ve eleman istihdamı sağlamak amacıyla verilir.

34)İstihdam Yardımı’ndan kimler yararlanabilir ?

İstihdam Yardımı’ndan Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDŞ) statüsüne haiz şirketler yararlanabilir.

35)İstihdam Yardımı almak için nereye başvurulmalıdır?

İstihdam Yardımı almak için Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğü’ne başvurulmalıdır.

36)Sektörel Dış Ticaret Şirketleri kaç yıl İstihdam Yardımı alabilir?

Sektörel Dış Ticaret Şirketleri azami bir yıl istihdam yardımı alabilir.

37)İstihdam Yardımı’ndan bir şirketten en fazla kaç eleman faydalanır?

Bir SDŞ’den en fazla bir yönetici ve iki eleman faydalanır.

38)Bir Sektörel Dış Ticaret Şirketi’ne ne kadar İstihdam Yardımı yapılmaktadır?

Bir Sektörel Dış Ticaret Şirketi’ne istihdam yardımı kapsamında, yönetici/eleman/elemanların aylık brüt ücreti en
fazla %75 oranında karşılanır.

1) Yıllık destek miktarı yönetici için 18.000 ABD Doları,

2) Her bir eleman için 9.000 ABD Doları karşılığı TL tutarını geçemez.

39)Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılım Desteğinden kimler nasıl yararlanır?

Yurt dışı fuar organizasyonu gerçekleştiren organizatörler ve söz konusu fuar organizasyonlarına iştirak eden
firma ve kuruluşlar ile sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılım sağlayan firma ve kuruluşlar
İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği’ne başvurmak sureti ile Yurtdışı Fuar Katılım Desteği’nden yararlanabilirler.

“Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ” (No:2009/5)(30.12.2009 t,
27448 s. R.G.)


40)Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetleri Desteğinden kimler nasıl yararlanabilir?

Türkiye’de yerleşik, sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, yazılım sektöründe iştigal eden şirketler ve
işbirliği kuruluşları İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’ne başvurmak sureti ile Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım
Faaliyetleri Desteğinden yararlanabilirler.

“Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” (No:2010/6)(18.08.2010 t,
27676 s. R.G.)


41)Yurt Dışlı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetleri Desteği kapsamında sağlanan destekler nelerdir?

a)Mağazaların Desteklenmesi,

b)Ofis, Showroom ve Reyonların Desteklenmesi,

c)Depoların Desteklenmesi,

d)Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi,

e)Yurt Dışı Marka Tescil Faaliyetlerinin Desteklenmesi

42)Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi Ve Turquality®’ye
Yönelik Faaliyetleri kapsamındaki desteklerden kimler nasıl yararlanabilir?

İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri, Üretici Birliklerinin, sektörlerinin yurtdışında tanıtımı amacıyla
gerçekleştirecekleri harcamalara ilişkin giderler, Türkiye’de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketlerin
ürünlerinin markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderler ile İhracatçı Birliklerinin
TURQUALITY® Programı kapsamında firmalara yurt içinde ve yurt dışında markalaşma sürecinde vereceği
desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü
faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderler ile olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt
içinde ve yurt dışında gerçekleştireceği her türlü harcamalar, desteklenmektedir. “Türk Ürünlerinin Yurtdışında
Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi Ve Turquality®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” (No:2006/4)
(24.05.2006 t, 26177 s.R.G.)

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=A641999E-D8D3-8566-4520615DE6F92EB0

43) Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteğinin amacı nedir?

Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal
eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşların pazar araştırması ve pazara giriş faaliyetlerine
ilişkin giderlerinin bir bölümünün karşılanması amaçlanmıştır.

44)Kimler Ne Şekilde Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği’nden faydalanabilir?

Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler, döviz kazandırıcı hizmet veya faaliyetlerle iştigal
eden şirketler ile İşbirliği Kuruluşları ve Organizatör Kuruluşlar yararlanabilir.

“Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ” (No: 2011/1)

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=D1AEC9CD-D8D3-8566-452051DD8F27C790

45)Pazar Araştırması ve Pazara Giriş desteği kapsamında verilen destekler için nereye başvurulmalıdır?

1) Sektörel ticaret heyeti ile alım heyeti programlarına ilişkin destek için ilgili Organizatör Kuruluş tarafından Dış
Ticaret Müsteşarlığına,

2) Sınai ve/veya ticari şirketler ile yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketlerce gerçekleştirilen yurt dışı
pazar araştırması gezilerine ilişkin, Şirketler ile İşbirliği Kuruluşlarının yurt dışına yönelik pazara giriş stratejileri
ile eylem planlarının oluşturulabilmesi amacıyla uluslararası kuruluşlara yaptırılan ve satın alınan sektör, ülke,
yabancı şirket veya marka odaklı raporlar (mali ve hukuki raporlar dahil) ile yabancı şirket alımlarına yönelik
danışmanlık hizmetlerine (mali ve hukuki danışmanlık dahil) ilişkin, Türkiye’de yerleşik yüksek öğretim kuruluşları
ve sağlık sektöründe tedavi amaçlı faaliyet gösteren kuruluşlar ile Uygulama Usul ve Esaslarında belirlenen
diğer döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler gerçekleştiren kuruluşların yurt dışında tanıtımı amacıyla yapılan
faaliyetler çerçevesinde; ulaşım, konaklama ve tanıtım giderlerine ilişkin, şirketlerin nihai tüketiciye yönelik
olmayan e-ticaret sitelerine üyelik giderlerine ilişkin destek başvuruları İhracatı Geliştirme Merkezi’ne (İGEME)
yapılmaktadır.

46) Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği nedir ve ne amaçla verilir?

Türkiye’de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan veya yazılım sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin
uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile İşbirliği
Kuruluşlarının (İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret Sanayi Odaları, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri,
Sektörel Üretici Dernekleri, Sektörel Dış Ticaret Şirketleri veya imalatçıların kurduğu dernek-birlik veya
kooperatifleri) Müsteşarlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerinin karşılanması amaçlanmaktadır.

“Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” (No:2010/8)(23.09.2010 t, 27708 s
R.G.)

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=A75E80DF-D8D3-8566-4520063D66F6A127

47)Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Kapsamında Eğitimcilerin Düzenleyeceği
Eğitim Programları nelerdir ve ne kadar destek sağlanır?

Şirketlerin;

a) Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü Mevzuatı,

b) Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Çözümü ve Uluslararası Tahkim,

c) Dış Ticaretin Finansmanı ve Dış Ticaret Muhasebesi,

ç) Dış Ticarette Fiyatlandırma,

d) Dış Ticaret, Gümrük ve Kambiyo Mevzuatı,

e) Dış Ticarette Kullanılan Belgeler ve Ödeme Şekilleri,

f) Dış Ticarette Sözleşmeler ve Teslim Şekilleri,

g) Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik,

h) Uluslararası Pazarlama ve Elektronik Ticaret,

ı) Yenilikçilik ve Kümelenme

konuları ile Müsteşarlıkça uygun görülen diğer konularda, İGEME’den eğitimci statüsü alan eğitimci şirketlerden
alacağı yurtiçi eğitimlere ilişkin giderleri yıllık toplam 20.000 ABD Dolarını aşmamak üzere %70’lik destek
sağlanır.

48)Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği almak için nereye başvurulmalıdır?

Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği almak için İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi (İGEME)’ne
başvurulmalıdır. Nihai yetkili kuruluş Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.

49) Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği kapsamında, “Proje Bazlı Eğitim ve/veya
Danışmanlık Programları nelerdir ve ne kadar destek sağlanır?

İşbirliği kuruluşlarının;

a) Eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi,

b) İş planı ve ihracat stratejilerinin hazırlanması, izlenmesi,

c) İhracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale getirilmesi,

ç) Süreç iyileştirme ve yönetimi,

d) Bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı,

e) Aynı değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin
uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması,

konularında düzenlenen eğitim ve/veya danışmanlık programları çerçevesinde verilen eğitim, danışmanlık
faaliyet giderleri ile program organizasyonuna yönelik faaliyet giderlerinin en fazla %75’i proje bazında 400.000
ABD Dolarına kadar karşılanmaktadır.

50) Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği kapsamında, Proje Bazlı Yurt Dışı Pazarlama veya
Alım Heyeti Programları nelerdir ve ne kadar destek sağlanır?

İşbirliği Kuruluşlarınca düzenlenen 5 adet yurt dışı pazarlama programları (ortak pazar araştırmaları, Pazar
ziyaretleri, küme tanıtım faaliyetleri, ticari heyetleri, yurt dışı fuar ziyaretleri, eşleştirme vb. organizasyonlar) için
her bir program bazında 150.000 ABD Dolarına kadar, 10 adet yurt dışındaki alıcı firmaların Türkiye’den alım
yapmaları amacıyla düzenlenen alım heyeti programları için ise her bir program bazında 100.000 ABD Dolarına
kadar, aşağıda yer alan giderlerin en fazla %75’i karşılanır.

a)Ulaşım: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamında uluslararası ve/veya şehirlerarası
ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi, otobüs bileti ve toplu taşımaya yönelik araç kiralama
giderleri,

b)Konaklama: Yurt dışı pazarlama veya alım heyeti programları kapsamındaki konaklama giderleri,

c)Yurt Dışı Pazarlama veya Alım Heyeti Programları Kapsamındaki Tanıtım ve Organizasyon Giderleri:
Tercümanlık gideri, Seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri, Görsel
ve yazılı tanıtım giderleri, Halkla ilişkiler hizmeti giderleridir.

51) Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği kapsamında, Proje Bazlı Bireysel Danışmanlık
Programları nelerdir ve ne kadar destek sağlanır?

Proje bazlı faaliyetler kapsamında, eğitim ve/veya danışmanlık, yurt dışı pazarlama veya alım heyeti
programlarına katılan şirketler, Müsteşarlıkça uygun görülen konularda proje bazlı bireysel danışmanlık hizmeti

alabilirler. Şirketlerin yıllık 50.000 ABD Dolarına kadar 3 yıl alacakları danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderler
%70 oranında karşılanır.

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=A75E80DF-D8D3-8566-4520063D66F6A127

52)Tasarım Desteği’nin amacı nedir ve kimler yararlanabilir?

Türkiye'de tasarım kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılmasını teminen tasarımcı şirketleri, tasarım ofisleri
ile Birlikler, tasarım dernekleri-birliklerinin gerçekleştireceği tanıtım, reklam, pazarlama, istihdam, danışmanlık
harcamaları ile yurt dışında açacakları birimlere ilişkin giderlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır. Bu Tebliğ
kapsamındaki desteklerden, tasarımcı şirketleri, tasarım ofisleri ile İhracatçı Birlikleri, tasarım dernekleri-birlikleri
yararlandırılabilir

“Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ” (No:2008/2)(18.04.2008 t, 26851 s R.G.)

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=A5CB41A4-D8D3-8566-45208B9AE8CFB76A

53) Tasarım Desteği almak için nereye başvurulur ve ne kadar süre destek sağlanır?

Tasarım Desteği almak için başvuru merci İhracatçı Birlikleri ve yetkili kuruluş Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.
Tasarımcı şirketleri ve Tasarım ofisleri en fazla 4 yıl, Birlikler ve Tasarım Dernekleri-Birlikleri proje bazında destek
alabilmektedir.
54)Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.’nin (Türk EXIMBANK) ihracatçıya yönelik programları nelerdir?

Türk -Eximbank’ın programları aşağıda yer almaktadır;

A. Türk Eximbank Kredi Programları

1. Kısa Vadeli İhracat Kredileri

                2. Özellikli Krediler

                3. Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler
                4. Dünya Bankası Kaynaklı Krediler

                5. Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi
                6. Serbest Bölgeler Kredileri

B. Ülke Kredi/Garanti Programları

C. İhracat Kredi Sigortası


DIŞ TİCARETTE YARARLANILABİLECEK BAŞLICA İNTERNET SİTELERİ:

Ekonomi Bakanlığı
http://www.ekonomi.gov.tr

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
http://www.oaib.gov.tr

İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
htpp://www.igeme.org.tr

Gümrük Müsteşarlığı
http://www.gumruk.gov.tr

Gümrükler Genel Müdürlüğü
http://www.gumrukler.gov.tr

İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
http://www.iib.org.tr

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
http://www.sanayi.gov.tr

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
http:www.tarim.gov.tr

Sağlık Bakanlığı
http://www.saglik.gov.tr

Çevre ve Orman Bakanlığı
http://www.cevreorman.gov.tr

Dışişleri Bakanlığı
http://www.mfa.gov.tr

Türkiye İstatistik Kurumu
http://www.tuik.gov.tr

Türk Standartları Enstitüsü
http://www.tse.org.tr

Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası
Düzenleme Kurumu
http://www.tapdk.gov.tr

Resmi Gazete
http://rega.basbakanlik.gov.tr

Mevzuat Bilgileri
http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr

Avrupa Birliği Genel Sekreterliği
http://www.abgs.gov.tr

İstanbul Ticaret Odası
http://www.ito.org.tr

İhracat Mevzuatı ile İlgili Ayrıntılı Bilgi İçin;
İhracat Mevzuatı

http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=71F759E2-19DB-2C7D-3DC18A6C4E7C666D
İhracat Rejimi
http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=721FDE69-19DB-2C7D-3DA4C0C8874921FA
İhracat Tebliğleri
http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=7279A33A-19DB-2C7D-3D82F181384B1F7B

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

İletişim Adresimiz
www.ithalatihracat.biz
info@ithalatihracat.biz