Bu Blogda Ara

24 Ocak 2015 Cumartesi

libya pazar arastirmasi

LİBYA
ilgili aramalar: Libya pazarı,Libya mobilya pazarı,Libya güvercin pazarı,Libya halı pazarı,Libya tekstil  pazarı,
Libya firma kaynakları , Libya dış talepler

SEKTÖREL DEĞERLENDİRME

ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER

Türkiye’den Libya’ya ihraç edilen şekerli ve çikolatalı mamullerin yaklaşık % 75’ini çikolatalı mamuller, % 25’ini ise şekerli mamuller oluşturmaktadır. Ciklet dışındaki ürünlerde ithalat sırasında kesilen vergiler %10 hizmet harcı, %2 üretim vergisi, %25 tüketim vergisi olmak üzere toplamda %37 oranındayken, ciklet için üretim vergisi %5, tüketim vergisi 100 % olmak üzere toplamda %110 düzeyindedir. Türkiye, yüksek vergilere rağmen pazara bu ürün grubunda en fazla ihracat gerçekleştiren ülkedir. Çikolata grubunda en fazla kokolin ihracatı yapılmaktadır. Ancak kaliteli çikolatalarda da pazarda önemli bir potansiyel bulunmaktadır. Önemli ihracatçı firmalarımızın bu konuda tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunduğu bilinmektedir.


BİSKÜVİ VE GOFRETLER

Ülkede bisküvi ve gofretlere olan talep son 5 yılda %100 oranında artış göstermiş olup, Türkiye’nin ihracatı da yıllar itibariyle artarak 2004 yılına göre 2008’de 6 katına çıkmıştır. 2009 yılı ilk altı ayındaki değişim ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %47 oranında artış yönünde olmuştur. Türkiye pazarda lider olan İtalya’dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Libya’nın bu gruptaki ithalatının büyük bölümünü tatlı bisküviler ve gofretler oluşturmaktadır. Bisküvi ve gofretlere uygulanan üretim, tüketim ve hizmet vergileri şekerli ürünlerde olduğu gibi toplamda %37’ye ulaşmaktadır. Etkili tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilmesinin pazar payının artırılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

MAKARNA

2007 yılına kadar düşüş eğiliminde olan Libya’nın 2008 yılından sonra artış eğilimine geçtiği tahmin edilmektedir. Pazarda en büyük rakiplerimiz olan Tunus ve İtalya’ya oranla ihracatımız çok düşük düzeyde olsa da Türkiye üçüncü sırada yer almaktadır. Libya’ya makarna ihracatımızın 2009 yılının ilk altı ayında bir önceki yıla göre büyük oranda artış gösterdiği görülmektedir. Bu artışın, ürünlerimizin yüksek kaliteli olduğunun vurgulanması yönünde etkili tanıtım yapılmasıyla süreklilik kazanacağı düşünülmektedir.

BUĞDAY VE BUĞDAY UNU

Libya’da un fabrikalarının kurulmuş olması buğday ithalatını artırmakla birlikte buğday unu ithalatının azalmasına neden olmuştur. Türkiye’nin ihracatı 2009’un ilk altı ayında bir önceki yıla göre önemli bir düşüş göstermiştir. Bunun nedenleri arasında Libya’nın Türkiye’den geçen yıla göre üçte bir oranında alım yapacağını açıklaması gösterilmektedir. Önümüzdeki dönemde ülkenin un üretimini artırarak dışa bağımlılıktan kurtulması beklenmektedir. Öte yandan, Libya’ya buğday ihracatımız değerlendirildiğinde; ülkemizde bu yıl hasatın beklendiği gibi yüksek olması durumunda, Libya’nın, stok fazlamız için iyi bir pazar olabileceği düşünülmektedir.

DOMATES SALÇASI

Libya’nın domates salçası ithalatında İtalya başta gelmekte olup, komşusu Tunus ikinci sırada yer almaktadır. İtalya; Libya domates salçası pazarından % 67 pay alırken, Tunus % 22 pay almaktadır. Türkiye pazarda, % 0,9 gibi çok küçük bir payla Çin’in de arkasından dördüncü sırada gelmektedir.


LİBYA SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACAT POTANSİYELİ DEĞERLENDİRMESİ

MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ

TMB (Türkiye Müteahhitler Birliği) verilerine göre Türk müteahhitlerinin yurtdışında 2008 yılında toplam 23,6 milyar ABD Doları tutarında iş almışlardır. Söz konusu tutarda Libya’nın payı % 8,8 (2,1 milyar ABD Doları)’dir. Şu ana kadar Türk müteahhitlik firmaları Libya’da 5 milyar dolar seviyesinin üstünde iş almışlardır. Ülkemiz yurtdışı müteahhitlik hizmetleri açısından önemli paya sahip olan Libya’da orta vadede 160 milyar dolar tutarında yeni altyapı yatırımlarının hayata geçirilmesi beklenmektedir.

Libya altyapı alanında önemli eksikleri bulunan ve hemen her alanda yeni yatırımlara ihtiyaç duyan bir konumdadır. Önümüzdeki yıllarda yol, ofis alanı, konut, otel projelerini desteklemek üzere Libya’nın müteahhitlik hizmetleri ve inşaat malzemelerine yönelik talebi artacaktır. Ülkede bir çok büyük ölçekli proje hükümet ve basın tarafından açıklanmış fakat bazıları sermaye eksikliği, bürokrasi veya projeyi üstlenen firmanın sözleşme şartlarını yerine getirememesi nedeniyle tamamlanamamıştır.

İnşaat sektöründeki yatırımlar arasında en önemlisi ülkenin güneyindeki su rezervlerinden kuzeydeki tarım alanlarına, yerleşim yerlerine su taşımayı hedefleyen Suni Nehir (GMR -the Great Man-made River) projesidir. Bu proje ile yer altı kaynaklarındaki suyun Sahra çölünü de geçerek nüfusun yoğun olduğu sahil şeridine ulaştırılması planlanmaktadır. Beş aşamadan oluşan projede teknik ve idari ve mali sorunlar nedeniyle gecikmeler yaşanmaktadır. Tamamlandığı takdirde sistem 4.000 km uzunluğunda boru hattı ve iki su kemerinden oluşacaktır. Projenin ancak ilk aşaması tamamen ikmal edilebilmiş ve ikinci aşamanın sonuna yaklaşılmış ve üçüncü aşama çalışmaları devam etmektedir. Geniş bir coğrafyaya yayılmış binlerce kilometrelik boru hattı ağı,  çoğu 500 metreden daha derine uzanan kuyuları, yerleşim birimleri ve kuyular etrafına konuşlandırılmış devasa rezervuarları ve onlarca pompalama istasyonu ile Suni Nehir Projesi, tamamlanması ertesinde dahi, bakım ve onarım gereksinimleri sebebiyle müteahhitlik sektörümüz için önemli bir iş alanı olmaya devam edecektir.

Nüfus artışına ve şehirlerdeki (özellikle Trablus) yenileme çalışmalarına bağlı olarak 2013 yılına kadar 420.000 konut ve bunlara yönelik altyapının inşa edilmesi planlanmaktadır. İnşaat sektörünü geliştirecek olan diğer bir önemli konu ise turizmin geliştirilmesi yönündeki faaliyetlerdir. Libya önümüzdeki dönemde turizm sektörünü geliştirmek ve bu alandaki gelirlerini artırmak istemektedir. Bu nedenle de yeni otel ve eğlence alanlarının inşa edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. 2025 yılı itibariyle ülkedeki otel odası sayısının  13.600’den 50.000’e çıkarılması planlanmaktadır. Ülkenin başkenti olan Trablus’ta ofis alanında yetersizlik bulunmaktadır. Business Wire’da yer alan bilgiye göre 2010 – 2012 yılları arasında 400.000 m2’lik A sınıf ofis alanı faaliyet geçirilecektir. Trablus’ta 2009 yılı itibariyle 25’den fazla emlak projesi bulunmaktadır. Bu projeler hem ev hem ofis yerlerini bünyesinde bulunduran karma gökdelenlerden turistlere yönelik yatırımlara kadar çok farklı alanlardadır. Ayrıca ülkede perakende alanları açısından da yetersizlikler bulunmaktadır. Trablus’ta mevcut olan 28.000 m2’lik alanın 100.000 m2’ye artırılması düşünülmektedir.

Libya’daki belli başlı inşaat projeleri şunlardır: başkentteki (Tripoli) yeni ve büyük yapı projelerinin inşaat sektörünü daha da ileri götürmesi beklenmektedir. Tripoli’deki Mataki bölgesini geliştirme planları ilerlemeye devam etmektedir. Burj al-Bahr olarak adlandırılan, bir alışveriş merkezi, bir konvensiyon merkezi, bir sinema, 11 adet restaurant, ticari kuleleri bu bölgedeki inşaat sektörünün gelişimine yön verecektir. İnşaatların yaklaşık 2 yıl sürmesi beklenmektedir. Büyük olmasına rağmen, proje, BAE’nin Dubai Uluslararası Gayrimenkul’u tarafından yürütülmektedir. Ayrıca başkentin kuzeyinde 2 milyon metre kareyi kapsayan büyük bir yerleşim, ticaret ve eğlence bölgesi yapılması planlanmaktadır.

Bir BAE inşaat şirketi olan Tameer Holding, Tripoli’nin doğusunda kıyıya tamamen yeni bir şehir inşa etmeyi planladığını ilan ettiğinde, çok daha büyük planlar ortaya çıkmıştır. Şehir yarım milyon insanı barındıracak şekilde tasarlanmıştır ve kıyı şeridinde yaklaşık 40 km2’yi kapsayan ikamet, ticari, eğlence ve turizm tesisleri içerecektir. Ekonomik ve Sosyal Gelişim için Arap Fonu, eğer proje maliyeti 20 milyar dolar olur ise, gereken finansal desteği fazlasıyla sağlayacağı taahütünde bulunmuştur.

Aynı zamanda hükümet, Tameer Holding tarafından yönetilen projenin yeri ve boyutu bakımından benzer olacak, Hong-Kong’a benzer yapıda ileri teknoloji bir girişim şehri kurmayı planlamaktadır. Söz konusu şehrin kendi yönetimi ve kanunları olabilmesi için bir takım ilave planlar hazırlanmaktadır. Off-shore bir bankacılık sektörü şehre konumlandırılacak ve yabancılara bir arsayı 99 yıl süre ile kiralama ve muhtemelen ülkenin kalanından daha özgür bir şekilde yaşayabilecek bir çevrede yaşama hakkı sağlayacaktır. Şehirde kilise ve hatta sinagog yapımına bile izin verilmesi düşünülmektedir. Yeterli petro-dolar sağlandığında, bu planın hayat geçirilmesi beklenmektedir.

Libya eskiden Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya uzanan eski bir ticaret yolunun parçasıydı. Ancak şu anda yol ve limanlarının önemli miktarda yatırım yapılması gerekiyor. Hükümetin 2013’e kadar altyapıya 9,4 milyar pound harcaması bekleniyor. Bu yatırımlar 13,000 km otoyol ve güneyde Sebha ile Sirte’yi birbirine bağlayan 1,000 km’lik demiryolunu mektedir.  Çin Demiryolu İnşaat Şirketi, Al Khoms’dan Sirte ve Sebha’ya, Misurata’ya 1,7 milyar pound değerinde tüm hat inşaatını yaparken, Rus Demiryolları Sebha’dan Benghazi’ye 2,1 miyar değerindeki hattı inşa edecektir.

Libya 13 havalimanına sahiptir ve hepsi modernize edilmesi gerekmektedir. 1978’de inşa edilen, iki uçak pistine sahip, bir tanesi 10 yıldır kapalı olan Trablus’taki bir havalimanı için 1,5 milyar pound bütçe ayrılmıştır. Ayrıca Benghazi’de yıllık 5 milyon yolcu kapasiteli 322 milyon poundluk yeni bir havalimanı inşa edilecektir. Ayrıca Sebha ve Serte havalimanlarının geliştirilmesi için de 170 milyon poundluk bir anlaşma imzalanmıştır.

Libya’nın Akdeniz kıyısındaki pozisyonuna rağmen liman altyapısı da azgelişmiştir. Önümüzdeki dönemde Libya liman inşası ve modernleştirilmesi alanlarında da çeşitli yatırımları gerçekleştirecektir. Şu anda bir İngiliz firması Misurata’daki limanı da içeren dört liman inşaatını sürdürmektedir.

Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerimiz açısından en önemli pazarlardan biri olan Libya, gerçekleştireceği farklı yatırımlar nedeniyle önümüzdeki dönemde de firmalarımız açısından yeni fırsatlar yaratacaktır.


Kaynaklar:
The Economist Intelligence Unit – Views Wire- Libya Construction Market
Business Wire – Tripoli Residential  and Office Real Estate 2009
Türkiye Müteahhitler Birliği Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Raporu 
Doing Business in Libya – Country Commercial Guide
Winning Construction Work Libya – www.cnplus.co.uk
T.C. Trablusgarp Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Müteahhitlik Sektör Raporu

İNŞAAT MALZEMELERİ

Libya 2008 yılında 1,9 milyar dolar tutarında inşaat malzemesi ithal etmiş olup, Türkiye %19’luk pay ile Libya inşaat malzemeleri ithalatında 1. sırada yer almaktadır. Türkiye’yi sırasıyla Çin, İtalya, Almanya ve Tunus takip etmektedir.

Türkiye’nin Libya’ya 2008 yılında en fazla ihracatını gerçekleştirdiği inşaat malzemesi 70 milyon dolar ile demir çelik inşaat aksamlarıdır. Bu ürün grubunu 39 milyon dolar ile demir çelik çubuklar izlemektedir. Demir çelik boru ve bağlantı parçalarında ise Türkiye’nin Libya’ya ihracatı 14 milyon dolardır.

Libya’nın 2008 yılı alüminyum inşaat malzemesi ithalatı 31 milyon dolar seviyesinde olup bu tutar bir önceki seneye göre %40’lık bir artışa tekabül etmektedir. Türkiye aynı dönemde Libya’ya gerçekleştirdiği 5 milyon dolar değerindeki alüminyum inşaat malzemesi ihracatı ile pazardan %16’lık pay almış ve Çin’den sonra 2. sırada yer almıştır.

Plastik inşaat malzemeleri ithalatını son 4 yılda 16 milyon dolardan 125 milyon dolara çıkaran Libya’da, artan turizm ve konut yatırımları sonucunda bu ürünlere olan talebinin artarak devam edeceği açıktır.

Libya’daki inşaat işlerinin önemli bir bölümünün Türk firmalarca yapılması diğer inşaat malzemelerinde olduğu gibi plastik inşaat malzemelerinde de Türk menşeli ürünlere yönelik talebin yüksek olmasını sağlamaktadır. Bu sektörde Türkiye’nin Libya’ya ihracatı son 4 yılda oldukça istikrarlı bir seyir izlemiştir. Her yıl bir önceki yıla göre yaklaşık % 100 oranında bir artış kaydedilmiştir. Libya’ya plastik inşaat malzemeleri ihracatımız 2004’te 3, 2005’te 6, 2006’da 15, 2007’de 30, 2008’de 58 ve 2009’un ilk altı ayında 85 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2004 yılında % 16 olan pazar payımız 2008’de % 46’ya ulaşmıştır. 

Yapı patlaması geçiren Ortadoğu’daki diğer ülkeler gibi, 2008 yılında Libya çimento ithalatının 2007 yılına göre %79 gibi keskin bir oranla arttığını görülmüştür. Talepteki artış Libya’daki çimento fiyatların tırmanmasına neden olmaktadır. 2005’lerin ortalarında, Libya’lı yetkililer, ülkenin çimento endüstrisinin sadece 50% kapasite ile işlediğini kabul etmişlerdir. Mevcut çimento talebinin (5m t/y) 2010 yılına kadar %70 oranında artması (8.5m t/y’ye yükselmesi) beklenmektedir. Libya’da var olan yedi çimento fabrikasının mevcut kapasiteleri ile ülke ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz olacaktır. Dolayısıyla Türk çimento üreticileri yükselen bu pazardan azami ölçüde pay elde etmeye çalışmalıdırlar.

Müteahhitlik hizmetlerinde de belirtildiği üzere Libya’nın altyapı ve konut yetersizliği sebebiyle inşaat sektörüne önümüzdeki dört yılda en az 75 milyar dolar harcaması beklenmektedir. Bu yatırımların yanı sıra Libya’nın en önemli gelir kaynağı olan petrol ve doğal gaz sektöründe planlanan yatırımları, enerji sektöründe öngörülen kapasite artırımlarını, ülkenin altyapı bakım onarım ihtiyacını, telekomünikasyon sistemindeki yetersizlikleri, kara ve demir dâhil olmak üzere ulaştırma alanında planlanan yatırımlar ve dünyanın en büyük mühendislik projeleri arasında yer alan Suni Nehir Projesinin tamamlanmasına ilişkin yatırım planları, Libya’yı ülkemiz için fevkalade cazip bir inşaat malzemeleri pazarı haline getiren diğer önemli projelerdir. Tüm bu veriler dikkate alındığında Libya’nın Türk inşaat malzemeleri üreticilerimiz açısından ne denli önemli bir pazar olduğu daha net anlaşılabilir.

Libya’da gümrük vergileri sıfırlanmıştır. Ancak gümrüklerde %10 oranında “service charge” tahsil edilmektedir. Üretim ve tüketim vergisi adı verilen vergiler yalnızca yerli üretim değil ithal edilen ürünlere de uygulanmaktadır. Bu durumda; aşağıda belirtilen inşaat malzemelerine uygulanan vergi oranlarına %10 eklenerek ithal edilen inşaat malzemelerinin vergi yükü hesaplanabilir.

Üretim ve tüketim vergisine tabi inşaat malzemeler ve tabi oldukları üretim ve tüketim vergi oranları şunlardır: 17–122 cm çapında kaplama amaçlı kaynaklı borulardan, 1–10 cm çapında paslanmaz çelikten kesiti daire şeklinde borulardan, 1,5–10 cm kesiti daire şeklinde olmayan borulardan, dikenli tellerden, metal ızgara ve ağlardan %2 üretim vergisi %25 tüketim vergisi alınmaktadır. PE ve PVC borulara  % 2 üretim vergisi, % 30 tüketim vergisi uygulanmaktadır. Alüminyum sulama borularından ve kaynak çubuklarından %2 üretim vergisi %25 tüketim vergisi alınmaktadır. Plastik izole edici borulardan ise %2 üretim vergisi %20 tüketim vergisi alınmaktadır. Bu ürünlerden ayrıca %10 oranında “service charge” tahsil edilmektedir.

Üretim, tüketim ve hizmet vergisinden (Service Charge) muaf olan inşaat malzemeleri ise şunlardır: ham veya kabaca yontulmuş mermer ve traverten taşları, ham veya kabaca yontulmuş granit taşları, portland çimentosu, boyalar ve vernikler, dolgu macunları, polipropilen maddesinden mamul borular ve hortumlar, cilasız veya sırsız seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları; cilasız veya sırsız seramikten mozaik küpler ve benzerleri, seramikten musluk taşları, lavabolar, lavabo ayakları, küvetler, alafranga tuvaletler, rezervuarlar, pisuarlar ve sıhhi tesisatta kullanılan benzeri diğer eşya, float cam ve yüzeyi taşlanmış veya parlatılmış cam (plakalar halinde) absorblayıcı (emici) veya yansıtıcı ya da yansıtıcı olmayan bir tabakası olsun olmasın, fakat başka şekilde işlenmemiş, demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri, demir çubukları, demir profiller, çiviler, alüminyumdan borular.

Kaynaklar: Economic Intelligence Unit, T.C. Trablusgarp Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Raporları, www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

İNŞAAT VE MADEN MAKİNELERİ (gtip: 8725-31, 8705, 8709)

Libya 2008 yılında 949 milyon dolar değerinde inşaat ve maden makinesi ithal etmiştir. Bu tutar 2007 yılı ithalatının yaklaşık olarak iki katıdır (%93). Türkiye 2008 yılında Libya’ya 50 milyon dolar değerinde inşaat ve maden makinesi ihracatı ile pazardan %5’lik bir pay elde etmiştir. Aynı dönemde Çin %33, ABD %22, İtalya %11 ve Almanya %10’luk pazar paylarına sahip olmuşlardır. 2009 ilk 6 aylık dönemde Türkiye bir önceki yılın aynı dönemine göre %38’lik düşüşle 13 milyon dolarlık inşaat ve maden makinesi ihraç etmiştir.

Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

TARIM MAKİNELERİ (gtip: 8432, 8433, 8434, 8436, 8424.81)

Libya tarım bakımından oldukça sınırlı imkana sahiptir. Ülke topraklarının sadece 5 000 km2’lik kısmı (% 0,2’si) sulanabilmektedir.

Libya 2008 yılında 39 milyon dolar değerinde tarım makinesi ithal etmiştir. Bu rakamın 25 milyon doları tarla-bahçe ilaçlama makinelerinden (pulverizatör) oluşmaktadır. 2008 yılında ABD’den yapılan 20,8 milyon dolarlık ithalatın 20,4 milyon doları bu ürünlerden ibarettir. Hayvancılık ve kümes hayvancılığında kullanılan makineler diğer önemli ithal kalemleridir.

Pulluklarda (8432.10) % 10 tüketim vergisi uygulanmaktadır.

Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

DEĞİRMENCİLİK MAKİNELERİ (gtip: 8437)

Buğday unu Libya için stratejik öneme sahip bir üründür. 2005 yılında uygulamaya konulan yeni politikalarla un değirmenciliği ülkede desteklenen ve Libya Kalkınma Bankası tarafından kredi verilen sektörlerden biridir. Bu nedenle önümüzdeki dönemde Libya’da un fabrikalarının sayısında bir artış olması ve değirmencilik makinelerine yönelik talebin artması beklenmektedir.

Türkiye’nin Libya’ya ihracatı 2008 yılında büyük bir artışla 1,6 milyon dolardan 9,4 milyon dolara çıkmıştır. Libya ithalatının büyük kısmı İtalya (% 51) ve Türkiye (% 44) tarafından karşılanmaktadır.

Kaynaklar: T.C. Trablusgarp Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Libya Un - Un Değirmeni Piyasa Madde Raporu, www.trademap.net

POMPA VE KOMPRESÖR (gtip: 8413, 8414)

Kuzey Afrika ülkelerinin genelinde olduğu gibi Libya da Türkiye için büyük bir ihracat potansiyeline sahiptir. İnşaat sektöründe yaşanan canlılık, petrol ve doğalgaz kaynaklarının varlığı ve devam eden dünyanın en büyük su nakil projesi olan Büyük Yapay Nehir Projesi kapsamında çöl boyunca taşınacak olan suyun sulama amaçlı kullanılmasına yönelik çalışmalar kapsamında Libya Türkiye pompa ve kompresör sektörü için büyük bir pazar konumundadır. Bu pazardaki en büyük rakiplerimiz %26’lık pay ile İtalya, %23’lük pay ile ABD ve %14’lük pay ile Almanya olup Türkiye %2’lik pay ile Libya pompa ve kompresör ithalatında 8. sırada yer almaktadır. 2007-2008 döneminde Libya pompa ve kompresör ithalatındaki %33’lük artış ortamında Türkiye Libya pompa ve kompresör ihracatını %32 oranında artırmıştır. Libya pompa ve kompresör ihracatımız sürekli artış eğiliminde olup, 2008 ve 2009 yıllarına ait ilk 6 aylık ihracat verileri karşılaştırıldığında mevcut kriz ortamında %73’lük artış dikkat çekmektedir. Yukarıda bahsedilen gelişmeler ışığında yapılacak ihracatı artırmaya yönelik çalışmalarla birlikte kısa ve orta vadede Libya pompa ve kompresör  ithalatı içinde daha yüksek bir pay almamız olası görünmektedir.    

Pompa ve kompresör ithalatında gümrük vergileri 0’lanmış olmakla birlikte gümrüklerde % 10 oranında servis hizmeti  “service charge” alınmaktadır.

Kaynaklar: Libya Ülke Profili 2009, Musa GÜLKAYA-İGEME, Libya Ülke Profili 2009, Dünya Gazetesi, Uzman Görüşü, : www.trademap.com, http://bilgi.dtm.gov.tr



ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ (gtip: 8504)

Libya, hızla artan enerji talebini karşılayabilmek için milyarlarca dolarlık elektrik üretim yatırımları yapmak zorundadır. 2007 yılı verilerine göre Libya’nın elektrik üretim kapasitesi 6,3 Gigawatt’tır. Aynı yılda elektrik üretimi 25,5 milyar Kw/s, kişi başı tüketim ise 4.158 Kw/s’tır. Ülkenin elektrik üretiminin tamamı fosil yakıtlarla çalışan santrallerden elde edilmektedir (%71 petrol, %29 doğalgaz). Yönetim, petrol ihracatını arttırabilmek için petrolle çalışan elektrik santrallerini doğalgaz’a dönüştürmekte ve yeni kurulan santralleri ise doğalgaz santralleri olarak inşa ettirmektedir.

Libya’nın 2008 yılı elektrik transformatörleri ithalatında Türkiye, Hindistan’ın ardından ikinci sırada yer almaktadır. 2009 yılı ilk altı aylık verilerine göre Türkiye’nin Libya’ya transformatör ihracatı %36 seviyesinde azalmış olmakla birlikte, ülkemizin pazar payını koruduğu görülmektedir. Küresel krizin etkilerinin azalması ve petrol fiyatlarının artmasıyla Libya’nın enerji yatırımlarına ayırdığı kaynakları arttıracağı ve ülkenin hızla artan enerji talebi düşünüldüğünde Türk firmalarının son yıllarda önemli bir yer edindiği Libya pazarına yönelik çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmelidir.

Libya’da gümrük vergileri 1 Ağustos 2005 tarihinden itibaren sıfırlanmıştır. Ancak Gümrüklerde % 10 oranında “service charge” tahsil edilmektedir. Transformatör ithalatında da %10’luk Gümrük Hizmet vergisi uygulanmaktadır.

Kaynaklar: General Electric Company of Libya Web-sitesi, Libya Online Web-sitesi, www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

KABLO VE TELLER (gtip: 8544)

2 milyar doları aşan kablo ve tel ihracatı ile dünyanın önde gelen kablo ihracatçılarından olan Türkiye, 2008 yılında %29’luk pay ile Libya’nın en çok kablo ithal ettiği 2. ülke konumundadır.

Libya, 2007 yılına göre %96’lık bir artışla 2008 yılında 196 milyon dolarlık kablo ithal etmiştir. Libya kablo ithalatındaki bu büyük artışa paralel olarak, Türkiye’nin 2008 yılında Libya’ya yapmış olduğu kablo ihracatı bir önceki yıla göre %133 artarak 56 milyon dolara ulaşmıştır. Ancak Türkiye’nin Libya’ya olan ihracatı, global krizin getirdiği belirsizlik ile 2009 yılının ilk altı ayında 2008’in aynı dönemine oranla %31’lik bir düşüş göstermektedir.

Libya, mevcut bulunan elektrik dağıtım ağının genişletilmesiyle Akdeniz elektrik dağıtım ağının tamamlanmasını hedeflemektedir. Bu süreç içerisinde ülkenin kablo ihtiyacında artış beklenmektedir.   

Libya inşaat sektöründe gerçekleştirilmesi hedeflenen çok sayıda proje mevcuttur. Planlanan havaalanı ve otel yapım projelerinin başlatılması ülke ithalatında artış yönünde önemli bir etki yaratacak ve ihracat yapmak isteyen firmalara yeni imkânlar sağlayacaktır.

Libya, kablo ve teller ithalatında %10 oranında hizmet vergisi almaktadır. Bununla birlikte koaksiyel kablo ithalatı hizmet vergisinden muaf tutulmuştur. Elektrik kabloları ithalatında ise Libya, %2 üretim vergi oranı, %10 tüketim vergi oranı ve %10 gümrük hizmet vergisi olmak üzere toplam %22 oranında vergi almaktadır. Libya’da gümrük vergileri sıfırlanmasına rağmen, alınan bu vergiler ürün ithalatında dolaylı olarak bir gümrük vergi yükü oluşturmaktadır.

Global krizden oldukça fazla etkilenen Avrupa pazarında yaşanan talep daralmasına paralel olarak Türkiye alternatif pazarlara yönelmiştir. Otomotivden haberleşmeye, elektrikli makinelerden uçak ve gemi sanayine kadar pek çok alanda ürün tedarik eden Türk kablo sektörü için Libya %96’lık kablo ithalat artışı ile önemli bir pazar olma özelliğini korumaktadır. Barselona Süreci kapsamında AB ve Akdeniz ülkeleri arasında aşamalı olarak serbest ticaretin sağlanması için ortaklık anlaşmaları söz konusu olmaktadır. Bu bağlamda pazara giriş ve ticarette avantaj sağlamak amacıyla Libya ile Serbest Ticaret Anlaşması imzalanması faydalı olacaktır.
                                 
Kaynaklar: Libya Ülke Profili 2009, Musa GÜLKAYA-İGEME, “Avrupa Birliği’nin Akdeniz Politikası ve Barselona Süreci”, Arş. Gör. Ertuğrul UZUN Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi, www.trademap.com, www.musavirlikler.gov.tr, http://bilgi.dtm.gov.tr

BEYAZ EŞYALAR VE KLİMALAR (gtip: 7321, 8418, 8422, 8450, 8509, 8516)

Libya’daki hızlı ekonomik gelişme, artan konut yatırımları beraberinde beyaz eşya ve klimalara yönelik talebi artıracaktır. Son dört yıl içinde beyaz eşya ihracatımız 6 milyon dolardan 39 milyon dolara, klima ihracatımız 1,7 milyon dolardan 26 milyon dolara çıkmıştır.

2008 yılında Libya’nın beyaz eşya ithalatı % 78 oranında Türkiye’den yaptığı ithalat ise % 98 oranında artmış, bunun sonucunda pazar payımız 4 puan artarak % 38’e yükselmiştir.

Aynı yıl Libya’nın klima ithalatındaki artış oranı % 26 olarak gerçekleşmiş, Türkiye’den yapılan ithalat ise % 55 oranında artmıştır. Libya ithalatında Türkiye % 27’lik payı ile Çin’den (% 53) sonra ikinci sırada gelmektedir.

Libya’da ev tipi buzdolaplarına (8418.10-20-30) ve ev tipi fırınlara (7321.11) % 25 tüketim vergisi uygulanmaktadır.

Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

OTOMOTİV YAN SANAYİ (gtip: 87)

Libya’nın Araç Parkı (2006)

Motosiklet
660
Özel Binek Otomobil
1.106.894
Kamyon
289.718
Taksiler
61.360
Treyler Çekicileri
24.288
Diğer Çekiciler
13.496
Vinçler vb. (Mobil)
10.081
TOPLAM
1.508.662
Kaynak: Libya Ticaret Müşavirliği-Yıllık Raporu-2008

Gümrük vergilerinin kaldırılması ve taşıt ithalatındaki kısıtlamaların gevşetilmesi neticesinde otomotiv sektörünün büyümesi beklenmektedir. Libya’da otomobil satın alma talepleri ciddi biçimde artmakta ve yaşlı araçların yenilenme oranı hızla yükselmektedir.

Ülkemizin Libya’ya taşıt araçları yan sanayi ürünleri ihracatı son yıllarda artmaktadır. Türkiye 2007 yılında 12 milyon dolarlık ihracatla Libya’nın otomotiv yan sanayi ithalatında dokuzuncu sırada yer almıştır. 2008’de Türkiye’nin Libya’ya olan otomotiv yan sanayi ihracatı 22,5 milyon dolara yükselmiştir. 2009 yılı ilk 6 aylık verilerine göre ise ihracat küresel kriz ortamına rağmen bir önceki yılın aynı dönemine göre %30 artmıştır.

 “Oto tamir malzemeleri ve yedek parçaları” ile “otomobil, motosiklet, yol ekipmanları-ağır vasıta ve yedek parçaları” Libya mevzuatına göre distribütör zorunluluğu olan ürünler arasındadır.

Libya:

- 4011.10 ve 4011.20 GTIP no’lu otomotiv lastikleri ithalatında %2 üretim vergisi, %5 tüketim vergisi ve %10 gümrük hizmet vergisi olmak üzere toplam %17,

- 850710 GTIP no’lu araç aküleri ithalatında %2 üretim vergisi, %5 tüketim vergisi ve %10 gümrük hizmet vergisi olmak üzere toplam %17,

- 870791.90 GTIP no’lu motorlu araçların karoserleri ithalatında %2 üretim vergisi, %10 tüketim vergisi ve %10 gümrük hizmet vergisi olmak üzere toplam %22 oranında vergi almaktadır.

Libya’da gümrük vergileri sıfırlanmasına rağmen, alınan bu vergiler ürün ithalatında dolaylı olarak bir gümrük vergi yükü oluşturmaktadır.

Kaynaklar: Economist Intelligence Unit-Libya Ülke Raporları, Libya Ticaret Müşavirliği-Yıllık Rapor-2008,  www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr

HAZIR GİYİM (gtip: 61, 62)

Libya’da hem geleneksel hem de modern kıyafetler giyilmektedir. Kırsal kesimde tamamıyla geleneksel kıyafetler giyilirken kentlerde geleneksel ve modern kıyafetler bir arada görülmektedir. Kadınlar dışarıda tamamıyla İslami geleneklere göre giyinirken, evlerinde rahat kıyafetler ve dekolte kıyafetler kullanmaktadırlar. Dolayısıyla, modern kadın kıyafetleri mağazalarda sıklıkla bulunmaktadır.   

Libya’nın 2007 yılında 266 milyon dolar olan hazır giyim ithalatı 2008 yılında yaklaşık %21 artışla 323 milyon dolara yükselmiştir. İthalatın %43 gibi büyük bir bölümü Çin’den gerçekleştirilmektedir. Suriye %22 payla ikinci büyük tedarikçidir. Türkiye de %17 payla Libya’nın 3.  büyük tedarikçisi konumundadır.  

2005 yılı itibarıyla hazır giyim ürünleri ithaline sıfır gümrük vergisi uygulanmakla birlikte, tüm hazır giyim ürünlerinden %10 oranında hizmet vergisi kesilmektedir.

Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

HALI (gtip:57)

Libya’da evler genellikle el işlemeli duvar ve yer halıları ile kaplıdır. Libya’daki Müslümanların büyük bölümü her yerde namaz kılabilmek için yanlarında seccade bulundururlar. Misurata ve diğer bazı şehirlerde küçük halı fabrikaları bulunmaktadır. Fakat halı sanayi çoğunlukla devlet elinde olduğu için özel sektörün gelişmesine elverişli ortam pek sağlanamamıştır.

Halı desenlerinde çoğunlukla Berber ve Arap kültürlerinin ağırlığı hissedilmektedir. Berber kültürünün etkisinde üretilen halılarda karmaşık geometrik şekiller ve çizgiler kullanılmaktadır. Berberi kadınlar keçi kılı ve koyun yününden halılar yapmaktadırlar.

Libya’ya 2008 yılında yaptığımız halı ihracatının neredeyse tamamını (%97) makine halıları oluşturmaktadır. Libya halı ithalatının yaklaşık % 76’sını Türkiye’den gerçekleştirmektedir.

Libya, halı ithalatında gümrük bedeli üzerinden % 10 gümrük hizmet vergisi,  C.I.F. bedeli üzerinden % 25 tüketim vergisi ve gümrük bedeli üzerinden % 2 üretim vergisi (*) olmak üzere toplam % 37 oranında vergi almaktadır.

(*) Yerel üretilen ve nihai ürünlerin üretiminde kullanılan ara mallara uygulanmamaktadır.

Kaynaklar: www.trademap.com, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

MOBİLYALAR (gtip: 94)

Libya dünyaya entegre olma çabaları ile birlikte her geçen gün dünya ile olan ticaret hacmini artırmaktadır. Ülkenin genç, hızlı büyüyen ve eğitimli nüfusunun buzdolabından arabaya, giyimden mobilyaya kadar her şeye ihtiyacı vardır. Ülke imalat sanayisinin küçüklüğü nedeni ile tüm mamul ve yarı mamul ürünlerde ithalatçı konumdadır.

2008 yılı Libya’nın toplam mobilya ithalatı 162 milyon dolar olup, Türkiye 20 milyon dolar ve  %12 lik payı ile 3. sırada gelmektedir. Ülke mobilya ithalatı bir önceki yıla göre %25 artış göstermiş olup, bu eğilim düzenli bir seyir takip etmektedir. Sektördeki önemli rakiplerimiz; Libya ile tarihi ilişkileri güçlü olan İtalya ve düşük maliyetli üretimle öne çıkan Çin firmalarıdır. Libya pazarı fiyata karşı çok duyarlıdır.

Libya’nın mobilyaya uyguladığı gümrük vergisi oranları 0 olmakla beraber, 9401 ve 9403 GTIP nolu ürün grupları (mobilya) ithalatında %2 üretim vergi oranı, %25 tüketim vergi oranı ve %10 gümrük hizmet vergisi olmak üzere toplam %37 oranında vergi almaktadır. Alınan bu vergiler, ürün ithalatında dolaylı olarak bir gümrük vergi yükü oluşturmaktadır.

Türk şirketlerinin, özellikle müteahhitlik hizmetleri alanında, 2008 yılı içerisinde Libya’da belirgin bir hareketlilik yaşadığı gözlenmiştir. Ayrıca Libya yapı sektöründeki hızlı gelişim ve ülkemiz firmalarının bu işlerden aldıkları/alacakları paylar beraber düşünüldüğünde Libya pazarı mobilya dekorasyon konusunda faaliyet gösteren firmalarımız için önemli fırsatlar sunmaktadır.

Bu nedenle ülkenin her geçen gün artan mobilya talebinin ülkemizden temin edilmesi konusunda çaba gösterilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.

Kaynaklar: Libya Ülke Profili 2009, Musa GÜLKAYA-İGEME, www.trademap.net, Uzman Görüşü

KOZMETİK VE KİŞİSEL BAKIM ÜRÜNLERİ (gtip:3304, 3304, 3305, 3306, 3307)

Libya kozmetik ve kişisel bakım ürünleri iç tüketimin önemli bir kısmını ithalat ile karşılamaktadır. Pazarda kozmetik ve kişisel bakım ürünleri üretimi yok denecek kadar azdır.  Ülkede söz konusu ürünlere olan talep düşük ücretlere rağmen sınırlı da olsa artmaktadır. Özellikle ülkemizin üretim kapasitesinin yüksek olduğu şampuanlar, deodorantlar, sabun ve hijyenik kağıt ürünlerine her zaman talep vardır.

Libya’nın kozmetik ve kişisel bakım ürünleri ithalatı 2007 yılında 71 milyon dolar iken, 2008 yılında 78 milyon dolara yükselmiştir. İthalatta azda olsa 7 milyon dolarlık bir artış söz konusudur. Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri ithalatının % 38’in şampuanlar, % 28’ini deodorantlar ve % 20’sini cilt bakım ürünleri, % 11’ini parfümler ve % 4’ünü ağız hijyeni ürünleri oluşturmaktadır. Türkiye pazarın son yıllarda önemli bir tedarikçisi olmuştur.  Pazarın 2008 yılında kişisel bakım ürünleri tedarikçilerinin sıralaması değişmiştir. Türkiye Fransa, İtalya, Almanya gibi ülkeleri geçerek birinci sıraya yerleşmiştir. 2008 yılında ithalatın yaklaşık dörtte biri Türkiye’den gerçekleştirilmektedir. Bunun başlıca nedeni daha temel olan deodorantlar ve şampuanlar gibi ürünlerin rakip ülkelere göre daha uygun fiyattan pazara sunmamızdır. Libya’nın fiyata aşırı duyarlı bir pazar olması nedeniyle uygun fiyatlı ve kaliteli ürünlerde ihracatımızı artıracağımız düşünülmektedir.

Libya’ya ithalatta diğer tüm ürünlerde olduğu gibi kozmetik ve kişisel bakım ürünlerine de  % 0 gümrük vergisi uygulanmaktadır. Ancak kozmetik ve kişisel bakım ürünleri ithalatında  %2 üretim vergisi; parfümlere  % 25, şampuanlara  % 15, sabunlara % 15  tüketim vergisi ve tüm kozmetik ve kişisel bakım ürünlerine %10 hizmet vergisi uygulanmaktadır. Libya’da gümrük vergileri sıfırlanmasına rağmen, alınan bu vergiler ürün ithalatında dolaylı olarak önemli oranda vergi yükü oluşturmaktadır.

Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

ALTIN MÜCEVHERAT (gtip: 71)

Kıymetli taşlar ve metal mamulleri sektöründe Libya’ya yönelik ihracatımızda ilk sırada altın mücevherat bulunmaktadır. Libya altın mücevherat ihracatımızda 12. sırada yer almaktadır. Libya ekonomisinde önümüzdeki dönemdeki beklenen büyümenin gelir artışına ve ithalat üzerindeki kısıtlamaların azaltılmasına bağlı olarak tüketim ürünleri pazarının gelişmesi beklenmektedir. Bu gelişmenin altın mücevherat satışlarını da olumlu yönde etkilemesi beklenebilir. Libya’nın altın mücevherat ithalatında 2. sırada yer alan ve pazarda iyi bir konuma sahip olan ülkemiz ürünlerinin önümüzdeki dönemde de ortaya çıkacak olan bu potansiyeli en iyi şekilde değerlendirmeleri gerektiği düşünülmektedir.

Libya, altın mücevherat için % 0 gümrük vergisi almaktadır, fakat söz konusu ürün % 10 gümrük hizmet vergisine tabiidir.


Kaynaklar: www.trademap.net, http://bilgi.dtm.gov.tr, Uzman Görüşü

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

İletişim Adresimiz
www.ithalatihracat.biz
info@ithalatihracat.biz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İletişim Formu/Contact Form

Ad

E-posta *

Mesaj *